Μεταλλείο Ταύρου ή Μπουγά Ματέν

➤ ακόμα μια περιοχή από τις μετοικεσίες του Καν - αναρτήσεις μας εδώ και εδώ
➤ σε ευθεία γραμμή απέχει περί τα 540 km από την Αργυρούπολη
➤ θα αναρτήσουμε τα στοιχεία από δύο πηγές. πρώτα από το βιβλίο του Γ. Θ. Κανδηλάπτη "γεωγραφικόν και ιστορικόν λεξικόν..." και στην συνέχεια το λήμμα της εγκυκλοπαίδειας του Π.Ε.
➤ περισσότερα στοιχεία θα βρει ο ενδιαφερόμενος/η στους συνδέσμους e-Pontos και σελίδα Σκοπιά Σερρών με πολλές φωτογραφίες και ένα χάρτη (τον αναρτούμε) από το βιβλίο του Κυριάκου Χατζηκυριακίδη "το Μεταλλείο Ταύρου - Μπουγά Μαντέν 1826 - 1924" 

[πρώτη δημοσίευση 21.7.2018] 

Γεώργιος Κ. Φωτιάδης, το Ελληνικόν μεταλλείον Ακ-Δαγ - #2

➤ δεύτερη ανάρτηση μας από το βιβλίο του Γεωργίου Κ. Φωτιάδη - πρώτη εδώ
➤ λίγα στοιχεία για τον συγγραφέα από την εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού :

• Φωτιάδης Γεώργιος (1910-2002)
• Δάσκαλος και συγγραφέας. Γεννήθηκε στο χωριό Αταλάν του Ακ Νταγ Ματέν του "Γαλατικού Πόντου", έναν όρο που εισηγήθηκε και καθιέρωσε ο ίδιος. Έζησε μικρός όλα τα γεγονότα των ετών 1916-1923, τα οποία περιέγραψε στο βιβλίο του {αυτό της ανάρτησης} και σε πολλά άρθρα του στα περιοδικά "Ποντιακή Εστία" και "Αρχείον Πόντου".
• Αποφοίτησε από το γυμνάσιο Δράμας, όπου εγκαταστάθηκε η οικογένειά του το 1922 (χωριό Χωριστή)......

 [πρώτη δημοσίευση Μάρτιος 2017]

το Ακ Ντάγ Ματέν σήμερα (από το Google Earth - Panoramio)

➤ πρόσφατα κυκλοφόρησε το παρακάτω βιβλίο το οποίο όμως δεν προμηθευτήκαμε, ακόμα...

Γεώργιος Κ. Φωτιάδης, το Ελληνικόν μεταλλείον Ακ-Δαγ - #1

➤ ο Γεώργιος Κ. Φωτιάδης είναι ο συγγραφέας που μας άφησε αυτό το πολύτιμο βιβλίο για το Ακ Ντάγ και τα 30 χωριά του
➤ γεννήθηκε στο χωριό Αταλάν και ήλθε στην Ελλάδα 12 χρονών. Συνεπώς είχε κάποιες καλές παραστάσεις από την περιοχή. Αυτές μας διηγείται στο βιβλίο του
➤ θα βάλουμε δύο αναρτήσεις από αυτό το βιβλίο. Δυστυχώς δεν αναφέρει τίποτα σχετικό για το αντάρτικο της περιοχής.
     • Γεωργίου Κ. Φωτιάδη
     • Γαλατικός Πόντος - Το Ελληνικόν Μεταλλείον Ακ-Δάγ (Ak-Dag-Madeni)
     • Αθήνα 1994
     • σελ. 176

➤ δημιουργήσαμε μια νέα ετικέτα με το όνομα Ακ Ντάγ Ματέν όπου ομαδοποιήσαμε όλες τις σχετικές αναρτήσεις.

τα μεταλλεία της Χαλδίας, του Διαμαντή Λαζαρίδη

➤ δεύτερο άρθρο από το πολυσέλιδο ένθετο της σειράς "επτά ημέρες" της εφημερίδας Καθημερινή με ένα αφιέρωμα στον Πόντο. Ο τίτλος του είναι "τα μεταλλεία της Χαλδίας" του Διαμαντή Λαζαρίδη από την Φάτσα. Άπειρα χρόνια γραμματέας και αντιπρόεδρος της ΕΠΜ
➤ περισσότερα για τον Διαμαντή Λαζαρίδη σε ένα ειδικό αφιέρωμα εδώ

[πρώτη δημοσίευση 16.1.2017]

δείτε επίσης την ανάρτηση μας
"το Καν και οι αποικήσεις - μετοικεσίες εδώ

Χρήστου Γ. Ανδρεάδη, μικρότερες εστίες αντιστάσεως - #2

➤ δεύτερο μέρος - πρώτο εδώ

➤ σε αυτήν την ανάρτηση γίνεται αναφορά στις περιοχές : Μεταλλείο Σίμ - Κιουμούς Μαντέν, Κοτύωρα, Ματσούκα, Οινόη, Σεβάστεια και Σούρμενα
➤ θα ακολουθήσει το τρίτο μέρος.

[πρώτη δημοσίευση 29.11.2017]

➤ άλλες αναρτήσεις μας για το Μεταλλείο Σίμ :
    • Κιουμούς Μαντέν, του Φόρη Παροτίδη εδώ
    • καπετάνιος Χαράλαμπος Κοντοβραχιονίδης - Χαμδή μπέης εδώ
    • καπετάνιος Ευάγγελος Ιωαννίδης - Ελβάν μπέης εδώ

Απέch ή Επέch ή Χαπέch - #1

πρώτη δημοσίευση στις 12.1.2015

➤ ξαναβάζουμε την ανάρτηση για το Απές ή Επές ή Χαπές' με περισσότερα στοιχεία
➤ "...κείται εις τον Νομ. Σεβαστείας και εκατέρωθεν της οδικής αρτηρίας από Σεβαστείας εις Ερζερούμ, μεταξύ των υποδιοικήσεων Ζάρας και Σου-Σεχρί και προς δυσμάς του ορεινού όγκου του Κιουτέ-δαγ, διακλαδώσεως του Αντιταύρου και περί ής διεξοδικώς έγραψεν ο εκ Σερρών Σάββας Ιωακειμίδης εν τη Ποντ. Εστία (σελ. 891, 1582, 1704, 1858, 1997 και 2814)
➤ ιδρύθη κατά τα τέλη του 18ου αιώνα ή τας αρχάς του 19ου αιώνος από αποίκους εξελθόντας εξ Αργυρουπόλεως και των πέριξ χωρίων, μετά την μη επαρκή εργασίαν εν τη μητροπόλει των" (από το βιβλίο του Γ.Θ. Κανδηλάπτη, γεωγραφικόν και ιστορικόν λεξικόν)

 

ΠΕ, 1951, τ. 16

ΠΕ, 1960 - τ. 123-124

Κιζίκ, το χωριό του Βασίλ Ουστά

η Αργυρούπολη και οι αποικήσεις - μετοικεσίες

➤ συχνά - πυκνά ακούμε για τα διάφορα μαντεμοχώρια στον Πόντο και γενικά σε όλη την Μ. Ασία
➤ η σημερινή ανάρτηση θα παρουσιάσει την γεωγραφική διασπορά αυτών των περιοχών. Πήραμε λοιπόν το γνωστό βιβλίο του Γ.Θ. Κανδηλάπτη "γεωγραφικόν και ιστορικόν λεξικόν" και ανατρέξαμε στο 2ο μέρος όπου τα "Περί των εις ξένας επαρχίας πόλεων, κωμοπόλεων και χωρίων, των υπαγομένων εις την πνευματικήν επικυριαρχίαν της Μητροπόλεως Χαλδίας"
➤ εδώ περιγράφονται όλες οι εκτός Χαλδίας αποικήσεις - μετοικεσίες, αρχής γενομένης το 1745 (σελ. βιβλίου 246). Παρακάτω είναι οι γνωστότερες και πιο απομακρυσμένες περιοχές μετοικεσίας και μαντεμο-περιοχών
➤ ακολουθεί ο χάρτης

     σ. 253    Μπουγά ή Μπουλγάρ Ματέν – Μεταλλείον Ταύρου
     σ. 256    Μπερεκετλή Ματέν (Ν. Ικονίου)
     σ. 257    Ακ Δαγ Μαδέν
     σ. 267    Γουζουλού
     σ. 270    Σίμ Μεταλλείον ή Κιουμούch Ματέν
     σ. 273    Χαπέch ή Επέch ή Απέch
     σ. 285    Υοσγάτη
     σ. 286    Άργονη Ματέν, περιφέρεια Άμιδας (Ντιαρμπακίρ)
     σ. 290    Μεζιρέ, ανατολικά του Χαρπούτ
     σ. 290    Χαλβά Ματέν
     σ. 291    Κατράκ Ματέν, περιφέρεια Μαλάτειας
     σ. 291    Πακίρ τσαϊ, περιφέρεια Μερζιφούντος (ΠΕ, σελ. 643)
     σ. 291    Κιζίλ Καγιά, περιφέρεια Τοκάτης
     σ. 316    Κεσκίν ή Δενέκ Ματέν
     σ. 318    Μεταλλείον Μπάλια Καραϊτήν, περιφέρεια Σμύρνης

➤ δημιουργήσαμε μια νέα ετικέτα (18 αναρτήσεις μέχρι σήμερα) με το όνομα μαντεμοχώρια εδώ 

[πρώτη δημοσίευση Φεβρουάριος 2016]

Κάν (Αργυρούπολη), η Μίλητος της Χαλδίας

➤ είναι κατά κάποιον τρόπο η συνέχεια της χθεσινής μας ανάρτησης για τις αποικήσεις - μετοικεσίες του Καν εδώ
➤ άρθρο του Παντελή Μελανοφρύδη στην ΠΕ, 1950, τεύχος 7
➤ δημιουργήσαμε μια νέα ετικέτα με το όνομα μαντεμοχώρια όπου θα ομαδοποιήσουμε όλες τις σχετικές αναρτήσεις - εδώ
➤ πρώτη δημοσίευση Φεβρουάριος 2016

➤ δίνουμε έμφαση στο παρακάτω
➤ μήπως θα έπρεπε να καταργήσουμε το μεταφρασμένο Αργυρούπολις και να λέμε Καν ;

το Κιουπτσιδέϊκο...

πρώτη δημοσίευση 24.7.2017

➤ για πολλά χρόνια στο γραφείο είχα μια εξαιρετική συνάδελφο, γόνος μιας μεγάλης και πλούσιας οικογένειας,
➤ ήταν η Αθηνά Κιουπτσίδου. Η οικογένεια αυτή έλκει την καταγωγή της από το Σταυρίν Χαλδίας,
➤ κατά την περίοδο των μεγάλων μετοικεσιών, ίσως και του Σταυριώτικου ζητήματος, πολλές οικογένειες από το Σταυρίν κίνησαν για εξεύρεση καλλίτερων συνθηκών διαβίωσης,
➤ έτσι το Κιουπτιδέϊκο βρέθηκε στο Ακ Νταγ Ματέν, αρκετά μακρυά από το Σταυρίν και σχετικά κοντά στην Άγκυρα,
➤ συζητώντας πολλές φορές με την συνάδελφο Αθηνά, της ζήτησα και μου έστειλε οικογενειακές φωτογραφίες από την φαμέλια των Κιουπτσιδέων,
➤ αυτές αναρτώ παρακάτω με τις ευχές μου να είναι καλά η ίδια, η οικογένειά της και το ένδοξο σόϊ της.
➤ να συμπληρώσω ότι δύο προπαππούδες Κιουπτσιδέοι τους κρέμασαν στη Αμάσεια για τους ίδιους λόγους που κρεμάστηκαν τόσοι άλλοι.

σχετικές αναρτήσεις μας :
Γεώργιος Κ. Φωτιάδης, το Ελληνικόν μεταλλείον Ακ-Δαγ - #1
Γεώργιος Κ. Φωτιάδης, το Ελληνικόν μεταλλείον Ακ-Δαγ - #2
το Κάν και οι αποικήσεις - μετοικεσίες

➤ η παρακάτω φωτογραφία είναι από το βιβλίο του Γ.Θ. Κανδηλάπτη "γεωγραφικόν και ιστορικόν λεξικόν"

Ηλίας Ουζουνίδης (Πιτσίκς)

πρώτη δημοσίευση 18.1.2022

 

🔻 ο Ηλίας Ουζουνίδης γεννήθηκε στην Μεγάλη Τσίτη του Μεσοχαλδίου το 1883

🔻 αργότερα μετοίκησαν όπως πολλές οικογένειες σε διάφορα μέρη. η δική του οικογένεια πήγε στο χωριό Εβτζή και μετά στο διπλανό Μπαχτζατζίχ του Ακ Νταγ Ματέν

🔻 διαβάστε την ιστορία του και τα κατορθώματά του. από την απόδραση με τον φίλο του από τα αμελέ ταμπουρού μέχρι το "...σιφτέν εκρούναμε τοι Τούρκς και ύστερα εγονουσεύαμε"

🔻 από το περιοδικό ΠΟΝΤΟΣ, τ. 17 - γράφει ο εγγονός του Β. Γ. Μακρίδης 

 

 

σκιαγραφία της πόλεως Μεταλλείο Ακ - Ντάγ

➤ άρθρο του Προδρ. Γ. Παπαδόπουλου από τα Ποντιακά Φύλλα, έτος 1937, τεύχος 17-18

από το βιβλίο του Γ.Θ. Κανδηλάπτη, "γεωγραφικόν και ιστορικόν λεξικόν"

Κοτυλάβα - #1

➤ έχει περίπου ένα μήνα που διάβασα το βιβλίο…
➤ άλλη μια καταγραφή της τραγικής μοίρας των Ρωμιών στην πατρίδα...
➤ συνοπτικά : είναι η ιστορία μιας οικογένειας από το Ακ Ντάγ Ματέν. Ο Κότυλας (σημαίνει αυχένας), γόνος πλούσιας οικογένειας που ζει αρχοντικά στον Ρωμέϊκο μαχαλά Γατσάκ του Ακ Ντάγ, κλέβει την 12χρονή κοπελίτσα από το χωριό της Κέϊσερι την οποία αργότερα παντρεύεται και έτσι γίνεται Κοτυλάβα. Αποκτούν τρία παιδιά. Ο Κότυλας πεθαίνει νέος από ασθένεια. Ο μεγάλος της γιος, ο Στέλιος, στα 19 του χρόνια τους εγκαταλείπει και φεύγει για την Ελλάδα προκειμένου να αποφύγει τα αμελέ ταμπουρού. Η Κοτυλάβα με τα δυο μικρά παιδιά της ζει τραγικές στιγμές στην πόλη και στο χωριό της που επιστρέφει όπου τα πράματα χειροτερεύουν κάθε μέρα. Αποφασίζει να φύγει και αυτή από το Ακ Ντάγ και να πάει στον Μπερεκετλί Ματέν όπου έχουνε γνωστούς. Σε λίγα χρόνια φεύγουν και από εκεί για την Ελλάδα. Η Κοτυλάβα προσδοκά επίσης να βρει και τον μεγάλο της γιό. Τους κατεβάζουν στην Καβάλα και από εκεί η επιτροπή τους στέλνει για μόνιμη εγκατάσταση στο χωριό μου, την Ραβίκα (Καλλίφυτος Δράμας). Εκεί ζήσανε μέχρι το 1947 και μετά φύγανε για μόνιμη εγκατάσταση στην Δραπετσώνα Πειραιώς.

🔻 σχόλια μας : 
➤ η μητέρα μου θυμάται την Κοτυλάβα στο χωριό μας / ο συγγραφέας του βιβλίου είναι εγγονός της Κοτυλάβας και γεννήθηκε στην Καλλίφυτο / δεν μαθαίνουμε αν τελικά βρέθηκε ο Στέλιος, ο μεγάλος γιος της
➤ είναι ένα βιβλίο ευκολοδιάβαστο το οποίο δίνει μια πολύ καλή εικόνα των γεγονότων που έλαβαν χώρα στις πατρίδες μας. Θα ακολουθήσει δεύτερη ανάρτηση με μερικές επιλεγμένες σελίδες από το βιβλίο. Το προτείνουμε ανεπιφύλακτα.

[πρώτη δημοσίευση 24.3.2019]