Κ. Παπαδόπουλου, Οράματα και μνήμες από την Αργυρούπολη - #6

πρώτη δημοσίευση 11.11.2022

🔻 έκτο μέρος (τελευταίο) από το βιβλίο του Κων. Παπαδόπουλου με τον τίτλο "οράματα και μνήμες από την Αργυρούπολη"

🔻 πρώτο μέρος εδώ - δεύτερο εδώ - τρίτο εδώ - τέταρτο εδώ  - πέμπτο εδώ

🔻 "Γιάννε φέρε το χαλκόν / Γιάννε βάλε το νερόν / Γιάννε κοψον το τεζίν / Γιάννε φέρον ξερά ξύλα..." εϊ ζαβαλού Γιάννε...

🔻  όλο το βιβλίο σε μορφή pdf : εδώ

Ριζούντα #3 - ο Φίλιππος Παππάς από την Ριζούντα

πρώτη δημοσίευση 19.1.2020

➤ πριν από καιρό έλαβα ένα μήνυμα από τον κ. Νίκο Παππά ο οποίος είδε τις δύο πρώτες αναρτήσεις μας για την Ριζούντα και τον συγγραφέα των άρθρων Φίλιππο Παππά - αναρτήσεις εδώ και εδώ
➤ μας εξήγησε ότι ήταν ο πατέρας του, γεννημένος στην Ριζούντα το 1898 και μας απέστειλε ένα μικρό βιογραφικό του και επίσης ένα τεύχος με όλα τα κείμενα του πατέρα του τα οποία συνέλεξε και τα έκανε ένα βιβλιαράκι
➤ αναρτούμε το βιογραφικό και δίνουμε σύνδεσμο για όσους/ες ενδιαφέρονται για το τεύχος με άρθρα του Φίλιππου Παππά για την Ριζούντα. Είναι σε φορμά pdf και το μέγεθος είναι 22 ΜΒ - download : εδώ

άρθρα του Φίλιππου Παππά στην Π.Ε.

αρχείο για download : το Φροντιστήριο Τραπεζούντας

➤ για όποιον/α θέλει να διαβάσει μια πλήρη μελέτη για το Φ.Τ. - μια εξαιρετική δουλειά του Αντώνη Παυλίδη

➤ το αρχείο που μπορείτε να κατεβάσετε είναι έκδοση του 2004 της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών

➤ είναι σε μορφή Acrobat Reader δηλ. με επέκταση .pdf
➤ το μέγεθος του είναι 2,1 ΜΒ - σελίδες 234 και συγγραφέας ο Αντώνης Υ. Παυλίδης
➤ download : εδώ

πρώτη σελίδα :

χάρτης για download #2 : Κερασούντα - 2η έκδοση

δεύτερη έκδοση του χάρτη της ευρύτερης περιοχής Κερασούντας

• αρχείο : εικόνα σε .jpg
• σελίδες : μία
• pixels : 6300 Χ 4521
• μέγεθος αρχείου : 14,6 ΜΒ
• πηγή : Internet το γεωγραφικό υπόβαθρο - επεξεργασία δική μας - 13.10.2016
• κλίμακα : 1 : 200.000
• έκδοση αρχικού χάρτη (υπόβαθρο) : 1941 
• πτήση : η Κερασούντα και τα χωριά της εδώ

• download : εδώ
• δείγμα : 

#1 - εγχειρίδιο διδασκαλίας της Ποντιακής διαλέκτου

🔻 στο δίκτυο κυκλοφορεί σε δύο αρχεία (σε format .pdf) ένα πόνημα του Πανελληνίου Συνδέσμου Ποντίων Εκπαιδευτικών. Το έργο αυτό έχει τίτλο "Εγχειρίδιο διδασκαλίας της Ποντιακής διαλέκτου σε ενήλικες". Δύο φορές προσπάθησα να επικοινωνήσω με e-mail με τον πρόεδρο του συνδέσμου, για να ζητήσω την άδεια τους για να αναρτήσω τα μαθήματα. Δεν είχα καμία απάντηση.
🔻 επειδή το έντυπο αυτό κυκλοφορεί ελεύθερο στο δίκτυο, ξεκινάμε από σήμερα τις αναρτήσεις των μαθημάτων που περιλαμβάνονται σ' αυτό. Για όποιον/α ενδιαφέρεται δίνουμε παρακάτω δύο συνδέσμους για να κάνετε download τα αρχεία

🔻 οι σύλλογοι πρέπει να αξιοποιήσουν το βιβλίο αυτό δημιουργώντας τάξεις εκμάθησης την Ποντιακής. Πιστεύω ότι η γλώσσα μας είναι ο θησαυρός μας, είναι το Α και το Ω της ύπαρξης μας ως ράτσα. Όπως έχουμε ξαναπεί, "το τικ και η σουρβά κι κανείντανε..."
🔻 1ο μέρος download : εδώ / 2ο μέρος : εδώ
🔻 ένα μεγάλο ΕύΓΕ στον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Ποντίων Εκπαιδευτικών γι' αυτό τους το πόνημα
🔻 όλα τα μαθήματα εντάσσονται στην ετικέτα "μαθήματα Ποντιακής"

🔻 θα ακολουθήσουν μερικές αναρτήσεις με τα πρώτα μαθήματα

🔻 πρώτη δημοσίευση  19.4.2016 

Δ. Κουτσογιαννόπουλος : βιβλίο ανάμεσα στους αντάρτες του Πόντου - download

➤ πέρασαν 80 χρόνια από την έκδοση του βιβλίου του Δημήτρη Σ. Κουτσογιαννόπουλου "ανάμεσα στους αντάρτες του Πόντου". Νομίζουμε ότι σήμερα μπορεί και πρέπει να γίνει κτήμα του καθενός από εμάς. Να το διαβάσει και να το προτείνει και σε άλλους για διάβασμα
➤ δείτε επίσης την ανάρτησή μας ανάμεσα στους αντάρτες του Πόντου

• συγγραφέας : Δημήτρης Σ. Κουτσογιαννόπουλος
• τίτλος : ανάμεσα στους αντάρτες του Πόντου
• έκδοση βιβλίου : Θεσσαλονίκη, 1936 - το έχουμε σε φωτοτυπία
• σελίδες : 56
• αρχείο : σε μορφή Acrobat Reader (.pdf)
• μέγεθος αρχείου : 5 ΜΒ
• download : εδώ

[πρώτη δημοσίευση 1.11.2016]

ο Ελληνικός πληθυσμός του Πόντου

➤ οι Έλληνες του Πόντου πριν το Γενικό Πόλεμο (πρώτος Π.Π.) του 1914 ανέρχονταν σε 700.000 κατοίκους. Αριθμός που αναγνωρίσθηκε επίσημα από την κυβέρνηση του Κιαμήλ Πασσά. Η στατιστική της Μαύρης Βίβλου η οποία εκδόθηκε από το Κεντρικό Συμβούλιο του Πόντου στα 1922 αναφέρει:
   ➽ "οι σφαγέντες και οπωσδήποτε εξολοθρευθέντες Έλληνες του Πόντου από το 1914 μέχρι το 1922 ανέρχονται εις τους εξής αριθμούς :

• περιφέρεια Αμασείας 134.078
• περιφέρεια Ροδοπόλεως 17.479
• περιφέρεια Χαλδείας-Κερασούντας 64.582
• περιφέρεια Νεοκαισαρείας 27.216
• περιφέρεια Τραπεζούντας 38.435
• περιφέρεια Κολωνίας 21.448
• σύνολο 303.238

➤ μέχρι την Άνοιξη του 1924 το τραγικό μαρτυρολόγιο των Ποντίων περιέλαβε ακόμα 50.000 νεομάρτυρες στην πλειοψηφία τους γυναικόπαιδα. "Η εις ανθρώπινον υλικόν απώλειαι, των Ποντίων δύναται να υπολογισθεί από του Γενικού πολέμου μέχρι Μαρτίου 1924 εις τριακοσίους πεντήκοντα τρεις χιλιάδες φονευθέντας απαγχονισθέντας και αποθανόντας εκ πείνης ασθενειών και κακουχιών".
(δηλαδή το 50% του συνόλου του Ποντιακού πληθυσμού)
από την "σύγχρονη γενική ιστορία του Πόντου" του Γ. Κ. Βαλαβάνη, σ.23-24
➤ το σύνολο του πληθυσμού της Εκκλησιαστικής περιφέρειας Αμάσειας (Αμάσεια – Σαμψούντα –Τσαρσαμπάς – Μπάφρα - Σινώπη) ήταν 183.000 κάτοικοι. Από αυτούς έχουμε "φονευθέντας απαγχονισθέντας και αποθανόντας εκ πείνης ασθενειών και κακουχιών" οι 134.078 - δηλαδή το 73.26% του πληθυσμού της περιφέρειας αυτής δεν επέζησε,
➤ είναι το μεγαλύτερο ποσοστό απωλειών από όλες τις εκκλησιαστικές περιφέρειες του Πόντου.

οι εκκλησιαστικές περιφέρειες στον Πόντο

➤ τον παραπάνω χάρτη τον δημοσιεύσαμε για πρώτη φορά το 1997 στην ιστοσελίδα www.pontos.org Τότε τον είχαμε χωρισμένο σε δύο μέρη, Ανατολικός & Δυτικός Πόντος. Μπορείτε να τον κατεβάσετε σε μεγάλη ανάλυση [4640 X 3184 pixels] εδώ

πρώτη δημοσίευση Δεκέμβριος 2014

Μονή Θεοσκεπάστου - Μονή Αγίου Σάββα - τοπογραφικός χάρτης Τραπεζούντας

➤ από τον ταξιδιωτικό οδηγό Αν. Πόντος της Infognomon οι δύο μονές και από το λεύκωμα "Ζωντανές μνήμες του Πόντου"
➤ ο τοπογραφικός χάρτης που συνέταξε ο Δημήτριος Φυλλίζης κατά την περίοδο της Ρώσικης κατοχής της πόλης - ανάρτηση μας για το βιβλίο του "οι τελευταίες ημέρες της Τραπεζούντας" εδώ
➤ ο χάρτης αυτός έχει μερικά σημεία της παρουσίας των Ρωμιών εκεί. Είναι μια πρώτη έκδοση και φυσικά θα εμπλουτισθεί με περισσότερα σημεία ενδιαφέροντος τον επόμενο καιρό
➤ είναι αρκετά μεγάλος, 6466 X 4446 pixels, γι' αυτό μπορείτε να τον κατεβάσετε εδώ 

 

[πρώτη δημοσίευση 9.4.2019]

από το δίκτυο

 

ποταμός Χαρσιώτης - #1

➤ προσπαθήσαμε να βρούμε στο δίκτυο πληροφορίες για τον ποταμό Χαρσιώτη (Harşit τον λένε οι απέναντι). Βρήκαμε ελάχιστες. Πουθενά για παράδειγμα δεν υπάρχει το μήκος του ποταμού. Πουθενά δεν βρήκαμε ποια είναι η σημερινή γνώμη των γεωγράφων σχετικά τις πηγές του. Εμείς υιοθετούμε την γνώμη του Γ.Θ. Κανδηλάπτη ο οποίος υποστηρίζει ότι είναι η συνέχεια του Κάνι ποταμού που έρχεται από την Αργυρούπολη
➤ το συνολικό μήκος του (δική μας μέτρηση πάνω σε χάρτες), είναι παραπάνω από 120 χιλιόμετρα
➤ παλιά από Άρδασα και μετά, παλιά ο Χαρσιώτης ονομάζονταν Φιλαβωνίτης (βλ. χάρτη)

[πρώτη δημοσίευση Απρίλιος 2015] 

➤ ο Χαρσιώτης υπήρξε το όριο προέλασης του Ρώσικου στρατού το 1916. Μάταια περίμεναν οι Ρωμιοί πέραν του Χαρσιώτη την συνέχιση της προέλασης. Περίμεναν την απελευθέρωση από τους ομόθρησκους τους, από τον Μόσκοβο ...
➤ παρακάτω αναρτούμε ένα από τα άρθρα για τον Χαρσιώτη αλλά και για την ευρύτερη περιοχή (Άρδασα, Κιουρτούν, χωριά Τζίζερες κλπ.). Είναι από Ποντιακή Εστία, έτος 1959, τεύχος 115 - άρθρο του Ανανία Ν. Νικολαϊδη.
➤ έχουμε και ένα μεγάλο χάρτη της περιοχής που προέκυψε από την συρραφή δύο φύλλων. Το μέγεθος του χάρτη είναι 9,5 MB και η διάσταση στα 4636 x 3492 pixels. download εδώ
➤ ανάρτηση ποταμός Χαρσιώτης #2 εδώ
➤ ανάρτηση μας τα ποτάμια στον Πόντο εδώ
 

 

ο Χαρσιώτης (3) τροφοδοτείται από τα δύο βουνά με το όνομα Άγιος Παύλος. Της Κρώμνης (2) και του Μεσοχαλδίου (1)

➤ άλλες σχετικές μας αναρτήσεις για την περιοχή εδώ και εδώ
➤ ανάρτηση μας για τον Άγιο Παύλο

χάρτης για download : το αντάρτικο του Δυτικού Πόντου

➤ ενημέρωση χάρτη : 5.7.2020
 
➤ το παρακάτω αρχείο εικόνας (.jpg) είναι ο ευρύτερος χάρτης της περιοχής Σαμψούντα - Πάφρα - Έρπαα

• μέγεθος 16,8 MB 
• ανάλυση της εικόνας 6628 x 5380 pixels
• έκδοση 5.7.2020
• πηγή : Internet το γεωγραφικό υπόβαθρο - επεξεργασία δική μας
• διανομή : ελεύθερη
• αφορά κυρίως την αντάρτικη δράση σ' αυτήν την περιοχή
• download : εδώ

δείγμα :

χάρτης για download #3 : περιφέρειες Σαμψούντας - Πάφρας - Έρπαα

➤ χάρτης με τοπωνύμια και δράση αντάρτικων τμημάτων

• ενημέρωση χάρτη : 5.7.2020
• αρχείο : εικόνα σε .jpg
• σελίδες : μία
• pixels : 6628 Χ 5380
• μέγεθος αρχείου : 16,8 ΜΒ
• πηγή : Internet το γεωγραφικό υπόβαθρο - επεξεργασία δική μας
• κλίμακα : 1 : 200.000
• αρχικός χάρτης : έκδοση 1941

• download : εδώ
• δείγμα :

οι δάσκαλοι του γένους των Ποντίων : Μιλτιάδης Νυμφόπουλος (1883 - 1973)

πρώτη δημοσίευση στις 15.4.2016

➤ ο Σανταίος δάσκαλος Μιλτιάδης Νυμφόπουλος γεννήθηκε στον οικισμό Ισχανάντων και ως γιος δασκάλου από μικρός μαθήτευσε δίπλα στον πατέρα του και στην συνέχεια φοίτησε στο φροντιστήριο Τραπεζούντας. Επίσης διδάχθηκε βυζαντινή μουσική από τον πρωτοψάλτη του Οικουμενικού Πατριαρχείου, Τριαντάφυλλο Γεωργιάδη
➤ σε ηλικία 18 ετών εργάστηκε ως κοινοτικός δάσκαλος στον οικισμό Ισχανάντων και υπηρέτησε σε πολλά χωριά και πόλεις του Πόντου ως δάσκαλος παράλληλα όμως ασκούσε και το επάγγελμα του ιεροψάλτη. Ασχολήθηκε ταυτόχρονα και με την δημοσιογραφία αρθρογραφώντας στις εφημερίδες Φάρος της Ανατολής, Αργοναύτης, Κράτος των Αθηνών και Ταχυδρόμος. Κατά καιρούς έχουν δημοσιευθεί άρθρα του στα περιοδικά Αρχείον Πόντου, Ποντιακή Εστία, Ποντιακά χρονικά
➤ το 1923 ήρθε στην Ελλάδα και εγκαταστάθηκε στο Χρυσοκέφαλο Δράμας, όπου υπηρέτησε ως δάσκαλος μέχρι και το 1947. Το 1953 εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο με τίτλο Ιστορία της Σάντας του Πόντου. Ακολούθησαν και άλλα έργα του όπως το Ιστορία του Χωριού Χρυσοκέφαλος Δράμας, Ευτράπελα, Σαντέικα Τραγωδίας και άλλα. (το παραπάνω κείμενο το βρήκαμε στο internet)
➤ ο Μιλτιάδης Νυμφόπουλος ακούει και καταγράφει την συνομιλία των μεγάλων για τον Θήχη - ανάρτησή μας το βουνό Θήχης του Ξενοφώντος : εκδοχή της Σάντας
➤ για τον έτερο λόγιο της Σάντας, τον Φίλιππο Χειμωνίδη, ανάρτησή μας εδώ

ως χρόνο γέννησης βρήκαμε το 1981
ενώ εδώ είναι το 1983

➤ στο δίκτυο κυκλοφορεί ένα αρχείο σε pdf με τίτλο "Αναμνήσεις - η Καρτέρη". Είναι γραμμένο από την κόρη της Καρτέρη η οποία ήταν αδελφή του Μιλτιάδη Νυμφόπουλου. Εδώ θα βρείτε αρκετά στοιχεία για την οικογένεια Νυμφόπουλου
➤ μπορείτε να το κατεβάσετε (9,9 MB) εδώ 
➤ παραθέτουμε μία σελίδα...

 ➤ δυστυχώς δεν έχουμε βρει μέχρι τώρα το βιβλίο του Μ. Νυμφόπουλου για την ιστορία της Σάντας. Προμηθευτήκαμε προχθές ένα σχετικά καινούργιο βιβλίο, του 2009, αφορά την λαογραφία της Σάντας.

Η επτάκωμος Σάντα

χάρτης για download #4 : Νικόπολις - Γαράσαρη

➤ πρώτη ανάρτηση χάρτη ευρύτερης περιοχής Νικοπόλεως - Γαράσαρης
➤ έκδοση Ιούλιος 2017
➤ για τυχόν λάθη, σχολιάστε ή στείλτε μας e-mail
➤ είναι ο τελευταίος χάρτης για download, δυστυχώς το φύλλο των Κοτυώρων (Ορντού) δεν υπάρχει στο site από όπου αντλήσαμε τα 4 δημοσιευθέντα φύλλα.

     • αρχείο : εικόνα σε .jpg
     • σελίδες : μία
     • pixels : 6506 Χ 5320
     • μέγεθος αρχείου : 16,4 ΜΒ
     • πηγή : Internet το γεωγραφικό υπόβαθρο - επεξεργασία δική μας, Ιούλιος 2017
     • κλίμακα : 1 : 200.000
     • αρχικός χάρτης : έκδοση 1941
     • download : εδώ
     • δείγμα : 

  

χάρτης Μικράς Ασίας του 1843...

➤ έχουμε αναφερθεί πολλές φορές στις στράτες επικοινωνίας της κατεφορίας [Τραπεζούντα και εν γένει ο παραλιακός Πόντος] με την ενεφορία, δηλ. την Χαλδία (*). Στις σχετικές μας αναρτήσεις μας (βλέπε ετικέτα στράτες) μπορείτε να διαβάσετε περισσότερες λεπτομέρειες.

➤ στο δίκτυο βρήκαμε ένα ψηφιακό χάρτη του 1843 - download μεγάλο μέγεθος 4,1 ΜΒ  εδώ  - στον οποίο παραθέτουμε με μερικά σχόλια :

σχόλια :

• διαδρομή μέσω : 1-Τσεβιζλούκ, 2-Καράκαπαν (δηλ. χάνια Γοργόρογλη), 3-Madden (**), δύο κλάδοι 4-νότια και 5-βόρεια, ενώνονται στο 6 και μετά Παϊπούρτ, Ερζερούμ, 7-Χασάν καλέ και νότια για Περσία.
• δείτε ότι από την Αργυρούπολη δεν διέρχεται καμία στράτα, ούτε από την Ζύγανα (ο δρόμος εκεί έγινε το 1860-70). Επίσης Κρώμνη-Λαραχανή έγινε πολύ αργότερα, αρχές 1900. 
• το σημείο 4 (νότιος κλάδος, χωριό Τέκε) πρέπει να είναι η διαδρομή μέσω Λερί που περιγράψαμε εδώ 
• η στράτα αυτή πρέπει να ήταν η ίδια που χρησιμοποιούσαν οι Σουλτάνοι στις εκστρατείες τους καθώς και οι Μεγαλοκομνηνοί - Βυζαντινοί.

παραπομπές :
(*)
βιβλίο του Γ. Θ. Κανδηλάπτη, "Επί των οχθών του Πυξίτου", σελ. 102 :
"Υπήρχε συνήθεια παρά τοις κατοίκοις των παραλιακών πόλεων του Εύξεινου Πόντου τους ανά την Χαλδίαν ν' αποκαλώσιν ανηφορίτας, ούτοι τους των παραλίων κατηφορίτας".

(**)
Α. από το βιβλίο του Δ.Κ. Παπαδόπουλου, "αρχείον Σταυρί" σελ. 17 :
" … καθώς σημειώνει ο Κων. Λεοντίδης, μαθητεύσας παρά Μαρνοπούλω και εν τη Μονή Βαζελώνος, ο διδάσκαλος του Μαρνόπουλος κατά την διδασκαλίαν του επωνόμαζε :
1. Το Σταυρίν και Κρόμνην "Μεταλλοχώραν" δια τα εν αυτοίς μεταλλοία.
2. …………………………………."

Β. από το βιβλίο του Γ. Φιρτινίδη, Κρώμνη

συνέντευξη Πάνου Καϊσίδη

πρώτη δημοσίευση  10.7.2016

Ανεκτίμητη κληρονομιά του Ελληνισμού της Ανατολής

• η συνέντευξη αυτή δόθηκε πολλά χρόνια πριν στην εφημερίδα Αυριανή - στις 30.9.1990
• Ίσως τα γράμματα να είναι μικρά γι' αυτό βάζουμε σύνδεσμο για download εδώ

Καθημερινή για το κολέγιο Ανατόλια

➤ την Κυριακή 12 Ιουλίου 2015 η εφημερίδα Καθημερινή είχε μία σελίδα για το κολέγιο Ανατόλια
➤ άλλη ανάρτηση μας για το κολέγιο Ανατόλια βιβλίο : ξημερώνει...

[πδ 5.12.2015]

αρχείο για download : Περικλής Τριανταφυλλίδης, η Ματσούκα

➤ αρχείο : σε pdf
➤ σελίδες : 42
➤ μέγεθος αρχείου : 0,5 ΜΒ
➤ πηγή : Internet
➤ download : εδώ
➤ δείγμα η 2η σελίδα :

χάρτης για download #1 : Τραπεζούντα - Αργυρούπολη

➤ αρχείο : εικόνα σε .jpg
➤ σελίδες : μία
➤ pixels : 6670 Χ 5448
➤ μέγεθος αρχείου : 17,3 ΜΒ
➤ πηγή : Internet το γεωγραφικό υπόβαθρο - επεξεργασία δική μας
➤ κλίμακα : 1 : 200.000
➤ αρχικός χάρτης : έκδοση 1941 
➤ έκδοση Ιούλιος 2020 - μικρές προσθήκες, διορθώσεις (πρώτη έκδοση Οκτώβριος 2015)
➤ download : εδώ
➤ δείγμα : 

 

οι 4 μας χάρτες ...

➤ πάνε πολλά χρόνια, (περίπου το 1997) από τότε που απόκτησα μέσω internet τα πρώτα φύλλα αυτού του χάρτη, το Β10 & Β13
➤ το μαγαζί ήταν ένα εξειδικευμένο σε χάρτες στο Τορόντο του Καναδά. Μη σας τα πολυλογώ, πέρυσι-πρόπερσι επικοινώνησα εκ νέου με το μαγαζί αυτό ζητώντας τα επιπλέον φύλλα (μιλάμε πάντα για σκαναρισμένα από τον αυθεντικό χάρτη ο οποίος είναι του 1941).
➤ η απάντηση τους ήταν ότι δεν διαθέτουν πλέον τα φύλλα γιατί τα πούλησαν σε κάποιο πανεπιστήμιο.
➤ ψάχνοντας και έχοντας υπόψη ότι στο Τέξας, στο πανεπιστήμιο της πόλης Ώστιν έχουν μια τεράστια συλλογή, βρήκα εκεί δωρεάν τα φύλλα που αναζητούσα επί πληρωμή στο Τορόντο.
    • έχουμε λοιπόν κατεβάσει όλα τα διαθέσιμα φύλλα που έχει το πανεπιστήμιο
    • έχουμε επεξεργαστεί και διαθέσει τους 4 που έχουμε με αρίθμηση από το 1 έως το 4
    • δυστυχώς δεν έχουμε το φύλλο της Ορντού (το Β11) το οποίο σίγουρα θα είχε τεράστιο ενδιαφέρον (όλα με λευκό χρώμα δεν είναι διαθέσιμα από το πανεπιστήμιο).

➤ στην ανάρτηση μας αυτή θα δώσουμε μαζεμένους τους 4 συνδέσμους (link) για να κατεβάσετε τους επεξεργασμένους από εμάς χάρτες.
➤ όσοι ενδιαφέρεστε για να κατεβάσετε δωρεάν όποιο φύλλο σας ενδιαφέρει από τα παρακάτω, ο σύνδεσμος εδώ

➤ download :
➤ Β10 : Σαμψούντα - Έρπαα (με έμφαση στο αντάρτικο της περιοχής) εδώ_1
➤ Β12 : Κερασούντα εδώ_2
➤ Β13 : Τραπεζούντα - Αργυρούπολη εδώ_3
➤ C12 : Γαράσαρη εδώ_4
➤ η σελίδα μας είναι υπερήφανη γιατί μάλλον είναι η πρώτη φορά που κυκλοφορεί σε τέτοια έκταση, κλίμακα, λεπτομέρεια κλπ. ο χάρτης του Πόντου.