το Τσορούμ και η περιφέρεια του

➤ από την σειρά των περιοχών που θεωρούμε ότι δεν έχουμε καλύψει επαρκώς
➤ το υλικό προέρχεται από τον τόμο Γ' της Εξόδου του ΚΜΣ και από τον ταξιδιωτικό οδηγό της Infognomon "Δ. Πόντος"
➤ το Τσορούμ και συγκεκριμένα το Σεϊτάν τερεσί είναι ο φρικιαστικός εκείνος τόπος που οι αγαρηνοί κατακρεούργησαν 626 νέους της 4ης αποστολής (σεφκιέτ) της Σαμψούντας. Ήταν 3 Ιουλίου του 1921 - εδώ

η Λαοδικεία (Λαντίκ) και η περιφέρεια της

➤ από την σειρά των περιοχών που θεωρούμε ότι δεν έχουμε καλύψει επαρκώς - ετικέτα "περιοχές" εδώ
➤ το υλικό προέρχεται από τον τόμο Γ' της Εξόδου του ΚΜΣ και από τον ταξιδιωτικό οδηγό της Infognomon "Δ. Πόντος"
➤ γίνεται αναφορά (στην σελίδα του ταξ. οδηγού) στον καπετάνιο Λαζίκ, διαβάστε τις σχετικές μας αναρτήσεις εδώ και εδώ
➤ αναφέρεται επίσης (στην αφήγηση) το Τσοπού τερεσί - ανάρτηση μας εδώ

(πδ 6.12.2017)

λίμνη Στεφανία - από το Google Earth, Panoramio

ΚΜΣ - Έξοδος Γ'

ταξιδιωτικός οδηγός Δ. Πόντος

η Νεοκαισάρεια και η περιφέρεια της

➤ από την σειρά των περιοχών που θεωρούμε ότι δεν έχουμε καλύψει επαρκώς,
➤ το υλικό προέρχεται από τον τόμο Γ' της Εξόδου του ΚΜΣ και από τον ταξιδιωτικό οδηγό της Infognomon "Δ. Πόντος"
➤ Νιξάρ ή Νικσάρ την έλεγαν οι Ρωμιοί, μάλλον για πιο σύντομα...
➤ τα χωριά που αναφέρονται στην Έξοδο Γ' και που υπάρχουν μαρτυρίες-θύμισες από κατοίκους είναι τα : Ασαρτσούχ, Γένιτζε, Ενdιρέκ, Ερέστιζι, Ιλεγέν, Ιραβάν, Καράογλαν, Κιλαβούζ, Κιλλίγερις, Σορχούν, Σουλουγκőλ, Σűλτűκ, Ταχταλί, Τεπέ, Φέλ, Χάνγερι, Χασάνκιοϊ και Χατζαμπετίνογλου Τσιφλίκ

[πρώτη δημοσίευση 15.12.2017]

Απέch ή Επέch ή Χαπέch - #1

πρώτη δημοσίευση στις 12.1.2015

➤ ξαναβάζουμε την ανάρτηση για το Απές ή Επές ή Χαπές' με περισσότερα στοιχεία
➤ "...κείται εις τον Νομ. Σεβαστείας και εκατέρωθεν της οδικής αρτηρίας από Σεβαστείας εις Ερζερούμ, μεταξύ των υποδιοικήσεων Ζάρας και Σου-Σεχρί και προς δυσμάς του ορεινού όγκου του Κιουτέ-δαγ, διακλαδώσεως του Αντιταύρου και περί ής διεξοδικώς έγραψεν ο εκ Σερρών Σάββας Ιωακειμίδης εν τη Ποντ. Εστία (σελ. 891, 1582, 1704, 1858, 1997 και 2814)
➤ ιδρύθη κατά τα τέλη του 18ου αιώνα ή τας αρχάς του 19ου αιώνος από αποίκους εξελθόντας εξ Αργυρουπόλεως και των πέριξ χωρίων, μετά την μη επαρκή εργασίαν εν τη μητροπόλει των" (από το βιβλίο του Γ.Θ. Κανδηλάπτη, γεωγραφικόν και ιστορικόν λεξικόν)

 

ΠΕ, 1951, τ. 16

ΠΕ, 1960 - τ. 123-124

Κιζίκ, το χωριό του Βασίλ Ουστά

το Βεζίρκιοπρου ή Άνδραπα ή Νεοκλαυδιούπολη και η περιφέρεια του

➤ από την σειρά των περιοχών που θεωρούμε ότι δεν έχουμε καλύψει επαρκώς,
➤ το υλικό προέρχεται από τον τόμο Γ' της Εξόδου του ΚΜΣ και από τον ταξιδιωτικό οδηγό της Infognomon "Δ. Πόντος"
➤ ένα από τα πιο σημαντικά ανταρτολημέρια ήταν και το Ταβσάν Ντάγ, όπου έδρασε ο καπετάνιος Κισά Μπατζάκ - αναρτήσεις μας εδώ και εδώ
➤ στην σελίδα του ταξιδιωτικού οδηγού (παρακάτω) γίνεται αναφορά στην μάχη του Τσαγκσούρ - ανάρτηση μας εδώ - και ότι σε αυτήν συμμετείχε και ο Ιστύλ Αγάς. Εμείς γνωρίζουμε ότι ο Ιστύλ Αγάς όπως και όλο το ανταρτολημέρι του Αγιού Τεπέ δεν συμμετείχε σε αυτήν την μάχη. Ήταν καθαρά κίνηση των καπετάνιων του Ταβσάν και του Νεπιέν Ντάγ.

[πρώτη δημοσίευση 22.12.2017]

η Σεβάστεια και η περιφέρεια της - #2

➤ δεύτερη ανάρτηση για την Σεβάστεια - πρώτη εδώ
➤ είναι από την εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού

(πδ 5.12.2017)

η Σεβάστεια και η περιφέρεια της - #1

➤ θα ετοιμάσουμε μερικές αναρτήσεις για περιοχές που θεωρούμε ότι δεν έχουμε καλύψει επαρκώς,
➤ μερικές από αυτές τις περιοχές είναι έξω από τον χάρτη που απεικονίζει τον διεκδικούμενο Πόντο ή τον άλλο με τις έξι εκκλησιαστικές περιφέρειες. Φυσικά και σ’ αυτές τις περιοχές υπήρξαν εγκατεστημένοι Ρωμιοί αλλά λίγοι σε σύγκριση με τα κέντρα του Πόντου,
➤ η πρώτη που αναρτούμε είναι η Σεβάστεια και η περιφέρεια της,
➤ βρίσκεται σχεδόν στο κέντρο της Μ. Ασίας και αυτό την έχει καταστήσει συγκοινωνιακό κόμβο μεταξύ ανατολής και δύσης, βορρά και νότου (βλ. χάρτη παρακάτω),

➤ η Σεβάστεια ήταν ένα από τα κολαστήρια για τους Ρωμιούς γιατί τα περισσότερα σεφκιέτ την είχαν ως προορισμό ή ακόμη χειρότερα ως σταθμό για την πιο πέρα πορεία … "… εις την Σεβάστειαν, ήτις εξελέγη ως κέντρον της συγκεντρώσεως των εξορίστων, και εκείθεν διωχετεύοντο δια μέσου Κάγκαλ εις Δάρενδε, Κιουρτούν, Χάτζιν, Μάρας και Αϊνταπ νοτίως και εις Μαλάτιαν, Χαρπούτ, Διαρβεκίρ, Μάρτιν, Βάν, Μούς και Βιτλίς ανατολικώς …" [Σάββας Π. Ιωακειμίδης – συμβολή εις την γενικήν ιστορίαν του Πόντου].

➤ αυτές τις στράτες περιγράφουν οι περισσότεροι που διασώθηκαν όπως ο Σάββας Ιωακειμίδης, ο Βαλιούλης, ο Κουλοχέρης και άλλοι. Θα αναφέρουμε μόνο ένα μέρος, το πέρασμα από Τοκάτη προς Σεβάστεια. Την διάβαση Τσαμλημπέλ σε υψόμετρο 1700 μέτρα. Στα κράσπεδα αυτού του δρόμου η σκαπάνη θα μπορούσε να εντοπίσει άπειρα ανθρώπινα οστά...

➤ ακολουθούν σελίδες από την Έξοδο, τόμος Γ’ του ΚΜΣ και τον ταξιδιωτικό οδηγό Ανατολικός Πόντος της Infognomon.

(πδ 2.12.2017)

ΚΜΣ - Έξοδος Γ'

ΚΜΣ - Έξοδος Γ' και η φωτό είναι από τον ταξ. οδηγό της Infognomon

από τον ταξ. οδηγό της Infognomon

η διάβαση του Τσαμλημπέλ από το Google street view

χάρτης του 1890

Τεκκιά ή Τεκκέκιοϊ - Τέρμε ή Θέρμαι

➤ κεφαλοχώρια μεταξύ Σαμψούντας και Οινόης
➤ το πρώτο ήταν το κεφαλοχώρι - εμπορικό κέντρο των χωριών του Αγιού τεπέ. Στο κείμενο αναφέρεται το ποτάμι του Φιντιτζάκ. Λέγεται επίσης και ρέμα της Γαράτουσλας ή και Καράμπογαζ τσάϊ. Το Φουντουτσάχ ήταν το πλησιέστερο χωριό στην κορυφή του Αγιού τεπέ. Ανάρτηση μας εδώ
➤ η σελίδα που ακολουθεί είναι από τον ταξιδιωτικό οδηγό "Δυτικός Πόντος" της Infognomon.

[πρώτη δημοσίευση 14.1.2018]

 

η Παϊπούρτ και η περιφέρεια της #2 - Χαλβά Ματέν

➤ από την σειρά των περιοχών που θεωρούμε ότι δεν έχουμε καλύψει επαρκώς,
➤ το Χαλβά Ματέν είναι ένα από τα λίγα χωριά με Ρωμέϊκο πληθυσμό (περιοχή της Παϊπούρτ) - πρώτη ανάρτηση εδώ
➤ το υλικό προέρχεται από τον τόμο Γ' της Εξόδου του ΚΜΣ και μια σελίδα από το "γεωγραφικό & ιστορικό λεξικό" του Γ.Θ. Κανδηλάπτη.

η Παϊπούρτ και η περιφέρεια της #1

➤ από την σειρά των περιοχών που θεωρούμε ότι δεν έχουμε καλύψει επαρκώς,
➤ το υλικό προέρχεται από τον τόμο Γ' της Εξόδου του ΚΜΣ
➤ η Παϊπούρτ έχει αναφερθεί στο ιστολόγιο μας πολλές φορές, για δύο κυρίως λόγους :

1. ήταν ένα κομβικό σημείο για τα καραβάνια που εκτελούσαν τις μεταφορές στον δρόμο Τραπεζούντα - Περσία. Επίσης, κάποιοι υποστηρίζουν ότι η Παϊπούρτ ήταν η πόλη Γυμνιάς που αναφέρει ο Ξενοφών- βλέπε ετικέτα "η κάθοδος των μυρίων" (16 αναρτήσεις μέχρι τώρα) εδώ
2. ήταν πάνω στον καταραμένο δρόμο της βίαιης μετακίνησης των Ανατολικοποντίων (κυρίως των Κιμισχαναλίδων) προς τους τόπους εξορίας. Ειδικά στο σημείο διάβασης του βουνού Kop [Κόπ] (δείτε χάρτη παρακάτω, υψόμετρο 2.400 μ.) πολλοί Ρωμιοί άφησαν εκεί τα κόκαλα τους. Σχετικές αναρτήσεις μας Κόπ

➤ η Παϊπούρτ δεν είχε μεγάλο πλήθος Ρωμέϊκων χωριών και όσα υπήρχαν ήταν από εσωτερικές μετακινήσεις. Παράδειγμα το Χαλβά Ματέν - εδώ
➤ τα πέντε χωριά που αναφέρονται στον τόμο του ΚΜΣ είναι : Χαλβά Ματέν, Κόσκιρι, Κατράκ, Καράγιασμακ και Χαϊκια
➤ στούς χάρτες μας έχουμε επιπλέον το Παλαιχώρ για το οποίο γράφει ο Κανδηλάπτης (Γεωγραφικό & Ιστορικό Λεξικό) ότι υπήρχαν Ρωμιοί από εσωτερική μετακίνηση οι οποίοι μετά τον Κριμαϊκό πόλεμο "μετώκησαν εις Ρωσίαν".

ο χάρτης δείχνει μία από τις στράτες που συνέδεαν την Τραπεζούντα με την Παϊπούρτ