Terra Pontus: Οκτωβρίου 2021

31 Οκτωβρίου 2021

γοτσά γαϊδούρ ντο είσαι εξέρτς ατό ;

από την ΠΕ, 1979, τ. 25

ζυμωθήκαμε με τα βάσανα των διώξεων...

πρώτη δημοσίευση 25.8.2016

➤ από την εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ της 5.9.2009
➤ ο 93χρονος Γιάννης Σαββίδης ξετυλίγει το κουβάρι της ζωής του...
➤ για μεγαλύτερη ανάλυση 1314 x 1600 pixels - download εδώ

κάπως έτσι...

προχθεσινή γελοιογραφία από την εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ - 28.10.2021

είμαι βέβαιος ότι εκφράζει την συντριπτική πλειοψηφία του λαού μας...

παροιμίαι, γράφει ο Φίλων Κτενίδης

πρώτη δημοσίευση 31.10.2021

🔻 από την ΠΕ, 1950, τεύχος 1

30 Οκτωβρίου 2021

25 Οκτωβρίου 1880

πρώτη δημοσίευση 30.10.2021

🔻 το παρακάτω άρθρο είναι από την ΠΕ του 1950, τεύχος 3

🔻 μας έκανε μεγάλη εντύπωση και γι' αυτό το αναρτούμε

🔻 συγκρίσεις με το σήμερα ; ας' το καλύτερα...

ο μαυροξενιτέας, του Φίλωνα Κτενίδη

ΠΕ, 1954, τ. 59-60

συνέντευξη του καθηγητή Κωνσταντίνου Φωτιάδη στην ιστοσελίδα e-ptolemeos

➤ παρακάτω σας δίνουμε τον σύνδεσμο της σελίδας για να διαβάσετε όλη την συνέντευξη

➤ εμείς δημοσιεύουμε ένα μικρό τμήμα

➤ διαβάστε την, κάντε την κτήμα σας, όλων ημών και υμών...

➤ σύνδεσμος e-ptolemeos : εδώ

29 Οκτωβρίου 2021

γνωριμία με το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών (ΚΜΣ)

πρώτη δημοσίευση 24.10.2016

➤ το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών (ΚΜΣ) ασχολείται από το 1930 με την έρευνα της ιστορίας και του πολιτισμού του Μικρασιατικού ελληνισμού, ιδίως κατά την τελευταία φάση της μακραίωνης διαδρομής του στις αρχαίες του κοιτίδες
➤ πρωταρχικό αντικείμενο της έρευνας υπήρξε η περισυλλογή της προφορικής παράδοσης του Μικρασιατικού ελληνισμού και η τεκμηρίωση της παρουσίας του σε ολόκληρο το γεωγραφικό εύρος της Μικρασιατικής χερσονήσου. Το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών εκδίδει επιστημονικό περιοδικό, επιστημονικές μονογραφίες και άλλες εκδόσεις για να καθιστά γνωστά τα αποτελέσματα των ερευνών του.

➤ Ταυτότητα
Το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών αναπτύσσει τις δραστηριότητές του στους εξής τομείς:
•    συλλογή και διάθεση αρχειακού υλικού που αναφέρεται στη ζωή του ελληνισμού στη Μικρά Ασία, τον εκπατρισμό και την μετεγκατάστασή του στην Ελλάδα
•    έκδοση του Δελτίου Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών το οποίο αποτελεί επιστημονικό όργανο που παρακολουθεί και προάγει τις μικρασιατικές σπουδές και ταυτόχρονα αναδεικνύει με επιστημονικές δημοσιεύσεις το πλουσιότατο αρχειακό υλικό του Ιδρύματος
•    συγκέντρωση και συντήρηση βιβλιογραφικού υλικού σχετικού με το επιστημονικό αντικείμενο του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών και διάθεση του υλικού αυτού σε επισκέπτες του ιδρύματος στο αναγνωστήριο
•    διάθεση αρχειακού υλικού σε επιστήμονες και ερευνητές με σκοπό την προώθηση της έρευνας καθώς και σε πρόσφυγες δεύτερης και τρίτης γενιάς που ενδιαφέρονται για τον τόπο καταγωγής τους
•    οργάνωση εκδηλώσεων προβολής του υλικού και των σκοπών του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών.

➤ Ιστορικό
Το Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών δημιουργήθηκε όταν, με την καταστροφή του 1922, έγινε κοινή συνείδηση στην ελληνική κοινωνία η ανάγκη αποτύπωσης του πολιτισμού και της ιστορίας των μικρασιατικών κοιτίδων του προσφυγικού πληθυσμού που συνέρρευσε στην Ελλάδα με την ανταλλαγή των πληθυσμών.

Τότε, η μουσικολόγος Μέλπω Λογοθέτη-Μερλιέ και ο σύζυγός της ελληνιστής Οκτάβιος Μερλιέ τέθηκαν επικεφαλής μιας κίνησης για τη διάσωση της πρόσφατης μικρασιατικής ιστορίας. Η επιστημονική έρευνα αρχίζει κατά το μεσοπόλεμο με καταγραφές δημοτικών τραγουδιών σε πανελλαδική κλίμακα: η μουσική συνιστά τον αρχικό πυρήνα. Γι’ αυτό και στην πρώιμη μορφή του αποκαλείται Μουσικό Λαογραφικό Αρχείο (1930-1933) και φέρει διαδοχικές επωνυμίες. Όταν το ίδρυμα διευρύνει τους ορίζοντές του και περνά από τη λαογραφία στην ιστορία, μεταπολεμικά, οριστικοποιεί μορφή, θέμα και περιεχόμενο ερευνητικών στόχων και τότε ονομάζεται "Κέντρο Μικρασιατικών Σπουδών – Ίδρυμα Μέλπως και Οκτάβιου Μερλιέ".

Έως το 1962, η ιδιότητα του Οκτάβιου Μερλιέ ως διευθυντή του Γαλλικού Ινστιτούτου υπήρξε καθοριστική για τη συνεργασία του Κέντρου Μικρασιατικών Σπουδών με το γαλλικό κράτος, το οποίο στάθηκε ουσιαστικός αρωγός στο εκδοτικό έργο και στην επιστημονική του αποστολή.

Από το 1962, το Κέντρο, ως Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου, εποπτεύεται και χρηματοδοτείται από το Υπουργείο Πολιτισμού.➤ Αρχείο Προφορικής Παράδοσης
Το επιστημονικό ενδιαφέρον του ιδρύματος στράφηκε εξαρχής στους εκπατρισμένους. Επί σειρά ετών (1930-1975) έγινε επί τόπου έρευνα στους συνοικισμούς εντός και εκτός του λεκανοπεδίου της Αττικής. Καταγράφηκε η προφορική ιστορία 5.000 προσφύγων από όλες τις περιοχές της Μικράς Ασίας, ερευνήθηκαν 1.375 οικιστικές μονάδες και εργάστηκαν για το σκοπό αυτό πάνω από εκατό ερευνητές. Οι μαρτυρίες συγκροτούν το Αρχείο Προφορικής Παράδοσης, αρχείο που αριθμεί 300.000 χειρόγραφες σελίδες.
Το πλούσιο πληροφοριακό υλικό αναφέρεται στην ειρηνική – την προ της καταστροφής – περίοδο και περιγράφει ολόκληρο τον κύκλο ζωής των μικρασιατικών πληθυσμών στη γενέτειρα. Έχει ταξινομηθεί κατά γεωγραφική περιοχή (Αιολίδα, Ιωνία, Καρία, Λυκία, Παμφυλία, Κιλικία, Πισιδία, Φρυγία, Γαλατία, Λυκαονία, Καππαδοκία, Παφλαγονία, Πόντος, Βιθυνία, Λυδία, Μυσία, Ανατολική Θράκη, Χώρες Τίγρη και Ευφράτη Ποταμού και Καύκασος).
Το ταξινομικό σχήμα του Αρχείου παρέχει την ευχέρεια να εξεταστούν οι μικρασιατικοί οικισμοί, στο πλαίσιο ευρύτερων γεωγραφικών και κοινωνικών ενοτήτων, στις οποίες είναι ενταγμένοι. Η Μικρά Ασία έχει χωριστεί σε 20 επαρχίες και 120 περίπου περιφέρειες. Παρότι η οριοθέτηση βασίστηκε σε εμπειρικά κριτήρια της δεκαετίας του 1930, κρίθηκε σκόπιμο να συσχετιστούν με τη ρωμαϊκή διαίρεση της Μικράς Ασίας και να χρησιμοποιηθεί η αρχαία ελληνική ονοματολογία. Η διερεύνηση κάθε οικισμού, λαογραφική στη βασική σύλληψή της, είναι πολύπλευρη και λεπτομερής, ενώ τα στοιχεία που συλλέχθηκαν καλύπτουν ευρύτατο θεματικό πεδίο. Εξετάζονται μεταξύ άλλων: γλώσσα, γεωγραφία, οικονομία, κοινωνική και θρησκευτική ζωή, εκπαίδευση, τοπική ιστορία.

➤ Εκδόσεις του ΚΜΣ
έως 24.10.2014 εδώ

Το μοναδικό αρχείο προφορικής παράδοσης - θησαυρός...
Βρέθηκα εκεί για πολλές μέρες το καλοκαίρι του 1997
Πέρασαν πολλοί φάκελοι χωριών από τα χέρια μου
χωρίς όμως να επιτρέπεται
το σκανάρισμα ή η φωτογράφιση
Δυστυχώς οι τόμοι (σειρά ΕΞΟΔΟΣ) που κυκλοφόρησαν αργότερα
ΔΕΝ περιλαμβάνουν όλα τα χωριά.

➤ KΕΝΤΡΟ ΜΙΚΡΑΣΙΑΤΙΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ
Κυδαθηναίων 11, 105 58 Αθήνα
τηλ.: 210-32.39.225
info@kms.org.gr
e-mail βιβλιοθήκης : library@kms.org.gr
www.kms.org.gr

26 Οκτωβρίου 2021

η ψυχή τους πολεμούσε στην Πίνδο

πρώτη δημοσίευση 26.10.2021

🔻 από την εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ της 28.10.2010

🔻 δύο 91χρονοι, στρατιώτες τότε, θυμούνται

🔻 Γρηγόρης Τσαχάς "δεν φοβήθηκα την Τζούλια"...

17 Οκτωβρίου 2021

τζοπάνε μ' λάλ τα άκλερα σ'...

➤ από την ΠΕ, 1950, τ.3 - η υπογραφή είναι του Φίλωνα Κτενίδη

16 Οκτωβρίου 2021

το Ρυάκ της Χαλδίας

πρώτη δημοσίευση 7.7.2015

➤ το Ρυάκ της Χαλδίας, όπως θα διαβάσετε παρακάτω, είναι ένα χωριό της περιφέρειας Άρδασας (Τορούλ)
➤ διαβάστε πως περιγράφει ο συγγραφέας τα δραματικά γεγονότα της υποχρεωτικής εγκατάληψης του χωριού τους. Ο ίδιος τότε ήταν 11 χρονών
➤ στην Ελλάδα εγκαταστάθηκαν στην Μακρυνίτσα Σερρών
➤ γράφει ο Σάββας Παπαδόπουλος

ΠΗ, 1982, τ.7

15 Οκτωβρίου 2021

Πόντιοι & Λαζοί...

πρώτη δημοσίευση 15.10.2021

🔻 για μια ακόμη φορά το θέμα αν οι Λαζοί είναι Πόντιοι...

🔻 και το 1960 όπως και παλαιότερα απασχόλησε του λογίους μας...

🔻 εδώ έχουμε δύο άρθρα στο ΒΗΜΑ της ΕΛΘ. το πρώτο είναι από το φύλλο #3 και το υπογράφει ο Γ.Θ. Κανδηλάπτης

🔻 στο επόμενο φύλλο "απαντά" στον Κανδηλάπτη ο γιατρός Γ.Κ. Κοσμίδης και μας μπερδεύει...

🔻 διαβάστε τα και κρατήστε όποια γνώμη από τις παραπάνω σας βολεύει γιατί μάλλον έτσι λειτουργούσαμε από τότε...

🔻 άλλες αναρτήσεις μας για τους Λαζούς : εδώ / μικρή αναφορά εδώ

Τεβρέντ Πάφρας

πρώτη δημοσίευση 13.10.2020

➤ το Τεβρέντ ή Ντεβρέντ είναι νότια της Πάφρας περί τις 2,5 - 3 ώρες. Είναι πολύ κοντά στον ποταμό Άλυ και πάνω στους δρόμους του μαρτυρίου... (Ότ καγιά, το κάστρο της κοπέλας, Σελεμελίκ κά.)

➤ διαβάστε μια παλιά ανάρτησή μας με τίτλο "Πάφρα η πολύπαθη" εδώ

➤ ακολουθούν δύο σελίδες από την Έξοδο, τόμος Ε' του ΚΜΣ

πρωτοφανής θεομηνία το 1886 στην κοιλάδα του Σταυρίν - #3

➤ εδώ ο Δ.Κ. Παπαδόπουλος περιγράφει την επόμενη μεγάλη "πρωτοφανή θεομηνία" της 17.7.1886 - στα Ποντιακά Φύλλα αλλά και στο βιβλίο του "αρχείον Σταυρί" (ανάρτηση μας εδώ )
➤ είναι φυσικά βέβαιο ότι και οι παρακείμενες κοιλάδες της Μούζενας και της Κρώμνης θα είχαν ανάλογα φαινόμενα αλλά δεν βρήκαμε μέχρι τώρα σχετικές καταγραφές πλην αυτού εδώ

ΠΦ, 1938, τ. 25

από το βιβλίο του Δ.Κ. Παπαδόπουλου

14 Οκτωβρίου 2021

Κοτύωρα

πρώτη δημοσίευση 14.10.2021

➤ ΠΕ. έτος 1950, τεύχος 2

➤ χωρίς υπογραφή συντάκτη

➤ όλες και οι 32 αναρτήσεις μας για τα Κοτύωρα στην ετικέτα εδώ

χαλαρδία στην κοιλάδα του Σταυρίν το 1861 - #4

πρώτη δημοσίευση Ιούλιος 2016

➤ ο Δημήτριος Κ. Παπαδόπουλος (Σταυριώτης) στο βιβλίο του "αρχείον Σταυρί" (ανάρτηση μας εδώ ) περιγράφει, για την ακρίβεια παραθέτει διάφορες σημειώσεις του από άλλα βιβλία ή τετράδια που είχε την πρόνοια και αντέγραψε
➤ ...την χαλαρδία (*) του 1861 στην κοιλάδα του Σταυρίν.

(*)

η μεγάλη μας πρεμούρα...

➤ η μεγάλη μας πρεμούρα...

➤ τα γαλλικά μας είναι ελάχιστα, αρκετά για να καταλάβουμε ότι το κεντρικό άρθρο του παρακάτω περιοδικού αναφέρεται σε "χαμένους πολιτισμούς" (civilisations disparues)

➤ τρέμω στην ιδέα ότι εμείς οι Πόντιοι μπορεί να συμπεριληφθούμε σε μια προσεχή έκδοση...

➤ νομίζω ότι αυτό θα πρέπει να είναι το πρώτο μέλημά μας, όλων, άτομα και συλλογικοί φορείς. η διατήρηση της ταυτότητάς μας...

13 Οκτωβρίου 2021

η τσαζού

ΠΦ, 1937, τ. 14

το σουμάδεμαν...

πρώτη δημοσίευση 13.10.2021

➤ από την ΠΕ, έτος 1950, τεύχος 1

➤ γράφει ο Γεώργιος Βαφειάδης (1882 (Τραπεζούντα) - 1962)

Κωνσταντίνος Χιονίδης (1916 - 2008)

➤ ο Κωνσταντίνος Χιονίδης γεννήθηκε στα Κοτύωρα το 1916. Μάλλον είναι αυτός που αναφέρεται στο κείμενο (*) της ανάρτησης μας εδώ
➤ επισκέφθηκε ως προσκυνητής τον Πόντο πέντε φορές. Έχει συγγράψει ένα πολύ σημαντικό βιβλίο με τίτλο "οι Έλληνες στις παραλίες του Πόντου"
➤ από αυτό το βιβλίο θα αναρτήσουμε λίγες σελίδες
➤ βιογραφικό σημείωμα από την εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού.

[πρώτη δημοσίευση 1.6.2017]