ο γουρζουλάς #4 - Σάντα

➤ άρθρο του Στάθη Αθανασιάδη για τον γουρζουλά στην Σάντα
➤ Ποντιακά Φύλλα, έτος 1937, τεύχος 12
➤ στα Ποντιακά αλλά δύσκολα...

[πρώτη δημοσίευση 29.12.2015]

ο γουρζουλάς #5 - Μούζενα

➤ 5η ανάρτηση μας για τον γουρζουλά. Ο γουρζουλάς μαζί με τους χοτλάχς ήταν το φόβητρο μας, παιδιά, στα Ποντιακά χωριά της Μακεδονίας... "Θέ' μ' το μέρωμα σ', Θέ' μ' το μέρωμα σ' ..." 
➤ αφηγείται ο Κ. Κωνσταντινίδης - στην ΠΕ, 1955. τ. 71-72
➤ από το ιστορικό λεξικό του Άνθιμου Α. Παπαδόπουλου : "ο γουρζουλάς, η πανούκλα προσωποποιημένη, ο γουρζουλάς είναι γίγας χεροδύναμος και επισκέπτεται τα χωρία με ζουρνάδες και νταούλια, ο ήχος των οποίων τρέπει τους χωρικούς εις φυγήν ..."

[πρώτη δημοσίευση  22.10.2016]

ΠΕ, 1955, τ. 71-72

ο γουρζουλάς #3 - Λαραχανή

➤ αυτή είναι η τρίτη ανάρτηση μας για τον γουρζουλά
➤ γράφει ο Ελ. Ε. Ελευθεριάδης από την Λαραχανή - 13 αναρτήσεις μέχρι σήμερα εδώ 
➤ προηγούμενες για τον γουρζουλά : πρώτη  -  δεύτερη

[πρώτη δημοσίευση 26.5.2015]

ΠΕ, 1975, τ. 1

η παραπάνω περιγραφόμενη Σπέλια δεν έχει καμία σχέση με το χωριό Σπέλια (τώρα Ocakli κοντά στο Τσεβιζλούκ).

ο γουρζουλάς #2 - Αργυρούπολη

➤ ση Κανί τα χωρία = στα χωριά του Κάν δηλ. της Αργυρούπολης
➤ Κάν (το)
η αρχαία ονομασία της Αργυρουπόλεως διασωθείσα μέχρις ημών υπό περιοίκων (όρα λ. Αργυρούπολις). Ήτο άλλοτε επισκοπή υπό τον Τραπεζούντος και άλλοτε ανεξάρτητος και προβεβιβάσθη εις αρχιεπισκοπήν επί Χαλδίας Συλβέστρου του Α'. Ελέγετο και Ζάχλα και ήτο πατρίς του τιμαριωτικού οίκου των Ζανηχητών.
(Γ. Κανδηλάπτου - Κάνεως, γεωγραφικόν & ιστορικόν λεξικόν) 

ο γουρζουλάς #1

➤ "…η φοβερωτέρα επιδημία του Γουρζουλά εσημειώθει εις Μεσοχάλδιον και Ματσούκαν περί το 1830. Οι κάτοικοι του χωρίου μας, οι Αδυσενοί, κατέφυγαν εις τα δάση. Το χωριό ηρημώθη και οι χωρικοί με τα ζώα των και μερικά σκεπάσματα και τρόφιμα κατεσκήνωσαν εις την τοποθεσία Πλάτων, έναντι του γνωστού βράχου Γραμματισμένον…"
➤ Ποντιακή Εστία, 1959, τ. 111-112
➤ γράφει ο Π.Η. Μελανοφρύδης 

[πρώτη δημοσίευση Φεβρουάριος 2015]

 

Οι κάτοικοι των περιοχών αυτών

κατέφευγαν εντός των δασών

και των σπηλαίων προκειμένου

να μην τους βρει το "τέρας",

ο άνδρας που κρατούσε

στο ένα του χέρι δρεπάνι.

 

 

από το Ιστορικόν Λεξικόν της Ποντικής Διαλέκτου,
υπό Άνθιμου Α. Παπαδόπουλου