31 Ιανουαρίου 2022

Ηλίας Τσιρκινίδης, επήγα και σην Σουμελάν...

κοινοποίηση ανάρτησης από blog σε profil fb

🔻 αν κάποιος/κάποια επιθυμεί να κοινοποιήσει οποιαδήποτε ανάρτηση μας στο προφίλ του στο φβ, είναι απλό...
🔻 στο τέλος κάθε ανάρτησης υπάρχει ένα πινακάκι με διάφορα σηματάκια - λογότυπα
🔻 κάντε κλίκ στο λογότυπο του fb, δηλ. το γράμμα f και η ανάρτησή μας θα κοινοποιηθεί στο δικό σας προφίλ

Σάββας Καβαζίδης

πρώτη δημοσίευση Νοέμβριος 2017
 
➤ δεν κάναμε παρέα όμως τον γνώριζα. Και ποιος δεν τον ήξερε !!! 
➤ ήταν ένας από τους μόνιμους θαμώνες του Κορτσόπον κάθε Σάββατο βραδύ. Η παρέα του ήταν ο Μελέτης & Έλλη Σιδηροπούλου, ο Λάζος ο Τερζάς και άλλοι, 
➤ αργά ή μάλλον ξημερώματα Κυριακής έπαιρνε την λύρα και παίζανε στο τραπέζι, 
πρέπει να "έσβησε" εκατοντάδες κλήσεις της τροχαίας άλλα μόνο εάν ήσουν Πόντιος... 
δυστυχώς, αυτός ο χρυσός πατριώτης έφυγε νωρίς. 
 
🔻 δανειστήκαμε καμιά πενηνταριά τεύχη του παλαιού περιοδικού "Ποντιακή Λύρα" του Χαϊδαρίου, επιλέξαμε μερικά θέματα που θα τα ανεβάσουμε. Αυτό για τον Σ. Καβαζίδη είναι το πρώτο και δημοσιεύθηκε το 1987 στο τεύχος 22
 

οι δάσκαλοι του γένους των Ποντίων : Ιωάννης Αβραμάντης

➤ ο Ιωάννης Αβραμάντης γεννήθηκε στην Τσίτη ή Τσίτε του Μεσοχαλδίου το 1890 
δυστυχώς δεν μπορέσαμε να βρούμε περισσότερα στοιχεία από αυτά που παραθέτουμε παρακάτω
όσοι ενδιαφέρεστε μπορείτε να διαβάσετε τα άρθρα του στην ψηφιακή βιβλιοθήκη της ΕΠΜ, στα τεύχη της Ποντιακής Εστίας και Χρονικά του Πόντου
υπάρχει ένα blog που λόγω καταγωγής έχει ειδίκευση, το blog Τσιτενός εδώ  

[πρώτη δημοσίευση στις 18.7.2106] 


Ιωάννης Αβραμάντης,
τα σα εκ των σων προσφιλής γενέτειρα - ελεγείο του Πόντου

Οι χρόνοι φεύγουνε, πετούν. Κοντοζυγώνει μισός πια αιώνας, αφ’ ότου βάσκανος μοίρα μας στέρησε τόσο ανελέητα την λόθερμη αγκαλιά σου και τα γλυκά σου φιλιά, αγαπημένη μας γενέτειρα. Και όμως πάντα εκείνη η πανέμνοστη και μαγευτική εικόνα σου προβάλλει ολοζώντανη στα μάτια μας, όπου και αν σταθούμε, όπως και αν βρεθούμε και στο απλό άκουσμα του ονόματος σου ΠΟΝΤΟΣ.

Και πάντα άθελά μας παίρνει το πικρό παράπονο του αδικημένου και νοσταλγού. Ο νους μου ευθύς ανατρέχει στο παρελθόν, γυρεύοντας να εξιχνιάση και εξακριβώση τα αίτια αυτής της ανήκουστης καταδίκης μας σε ισόβια υπερορία ! σε  "ελεύθερους καταδίκους"

Ποία ήταν η εναντίον μας κατηγορία και ποίοι οι κατήγοροι μας ;

Τι είδους δικαστήριο ήταν εκείνο που μας επέβαλε το απάνθρωπο ξερίζωμα από την Γή σου, την ιερή, στην οποία ήμασταν ριζωμένοι πολύ βαθειά απ’ τα πανάρχαια χρόνια ; Και βάσει ποίου νόμου, ανθρώπινου ή θείου, γραπτού ή άγραφου ;


Ιωάννης Αβραμάντης

μερικά από τα άρθρα του

30 Ιανουαρίου 2022

εύθυμα διηγήματα / ΤΟ ΒΗΜΑ της ΕΛΘ - #19, Δεκέμβριος 1961

πρώτη δημοσίευση 30.1.2022

🔻 από το ΒΗΜΑ της ΕΛΘ, φύλλο 19 (Δεκέμβριος 1961)
🔻 δύο εύθυμα Ποντιακά διηγήματα
🔻 πρώτο :  άμον ψέματα και άμον αληθινά - του Κυρ. Καζαντζίδη
🔻 δεύτερο : ο Γιορδάμ - Αγάς ασήν Τσολόχαιναν

αν είναι μικρές οι εικόνες, κάντε τις save και διαβάστε

Λαογραφικά Πόντου, της Έλσας Γαλανίδου - Μπαλφούσια

➤ αναρτούμε άρθρο από την Ποντιακή Λύρα, έτος 2010, τεύχος 116
➤ είναι η παρουσίαση του βιβλίου της Ε. Γαλανίδου-Μπαλφούσια "Λαογραφικά Πόντου" από τον Γεώργιο Χατζόπουλο (το οποίο δεν κατέστη δυνατό να το βρούμε - έχει εξαντληθεί και ο εκδότης καλά θα έκανε να το επανεκδώσει)




οι ημέρες στα Ποντιακά τραγούδια

Ποντιακή Λύρα, 2010, τ. 115

οι δάσκαλοι του γένους των Ποντίων : Ανανίας Νικολαΐδης (1888 – 1984)

➤ ο δάσκαλος Ανανίας Νικολαΐδης γεννήθηκε στην Κορόνιξα Μεσοχαλδίου και εγκαταστάθηκε στην Πτολεμαΐδα
έγραψε αρκετά άρθρα για το χωριό του μερικά από τα οποία αναρτήσαμε
από πληροφορία διαδικτυακού φίλου, ο Ανανίας Νικολαΐδης υπήρξε ο τελευταίος δάσκαλος στο χωριό Φυσερά των Πλατάνων και έγραψε ένα σχετικό βιβλίο του οποίου μεγάλο μέρος είναι στην εργασία του κ. Γιάννη Κασκαμανίδη με τίτλο "Φυσερά Πλατάνων"
την εργασία αυτή την αναρτήσαμε τρεις συνέχειες - πρώτη εδώ
το σημερινό μας αφιέρωμα είναι από το περιοδικό "Ποντιακά", τεύχος 29 (Μάρτιος του 2010) και ένα μικρό βιογραφικό από την Εγκυκλοπαίδεια του Ποντιακού Ελληνισμού.

[πρώτη δημοσίευση 11 Απριλίου 2018]


άρθρα του Ανανία Νικολαΐδη στην ψηφιακή βιβλιοθήκη της ΕΠΜ





29 Ιανουαρίου 2022

διάφορα μικρά...

πρώτη δημοσίευση 29.1.2022
 
αναρτούμε τα παρακάτω μικρά κείμενα και εικόνες...
1. Φίλων Κτενίδης - από την εφ. Ποντιακή Γνώμη - φύλλο #151
2. ζωγραφική από την Α. Φαχαντίδου - διαβάζουμε (μάλλον προστέθηκε) "η βοή των τάφων"
3. κουσκουβάρα - από την εγκυκλοπαίδεια του Π.Ε. (ίσως είναι το ίδιο με την χοσκοβόρα που ξέρουμε εμείς)
4. Αγία Σοφία Τραπεζούντας - επιστολικό δελτάριο
5. επιχρωματισμένη εικόνα - ο χορός των μαχαιριών (υποθέτουμε Τραπεζούντα, αρχές 1900)

οι δάσκαλοι του γένους των Ποντίων : Παντελής Η. Μελανοφρύδης (1885 – 1967)

➤ ένας ακόμη λόγιος της πρώτης και ηρωικής γενιάς. Αυτών που γεννήθηκαν και μεγάλωσαν στην ιστορική μας πατρίδα. Αυτών που με τις γραφές τους μας άφησαν πολύτιμη γνώση για τον πολιτισμό των προγόνων μας, τα ήθη και έθιμα, την καθημερινότητα τους, τις έγνοιες και τις σκοτούρες, την συμβίωση με τον Τούρκο δυνάστη
ο Π. Μελανοφρύδης είναι ένας από τους αγαπητούς λόγιους αυτής της σελίδας. Τριάντα δύο είναι μέχρι σήμερα 7.1.2020 οι αναρτήσεις μας τις οποίες μπορείτε να δείτε στην ετικέτα "Π.Η. Μελανοφρύδης"



➤ παρακάτω δίνουμε ένα σύντομο βιογραφικό από την σελίδα του βιβλίοNet -εδώ

Ο Παντελής Μελανοφρύδης γεννήθηκε στην Άδισσα (περιοχή Άρδασας του Νομού Τραπεζούντας). Αποφοίτησε από το περίφημο φροντιστήριο Αργυρούπολης και άσκησε το λειτούργημα του διδασκάλου στις ελληνικές κοινότητες του Πόντου. Για τα έτη 1913-14 διηύθυνε το Λύκειο της Μονής Γουμερά. Νεότατος ασχολήθηκε με τη συγγραφή και με τη δημοσιογραφία, δημοσιεύοντας άρθρα σε εφημερίδες της Τραπεζούντας και του Βατούμ. Το 1910 εκδόθηκε το θαυμάσιο βιβλίο του: "Η εν Πόντω Ελληνική Γλώσσα", έργο διαχρονικό, που και σήμερα, επανεκδιδόμενο, χρησιμοποιείται από τους μελετητές. Δημοσίευσε πλήθος μονογραφιών στα περιοδικά "Ποντιακά Φύλλα", "Αρχείον Πόντου", "Ποντιακή Εστία" κ.ά. Μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών εγκαταστάθηκε στην Πτολεμαΐδα. Εργάστηκε και σταδιοδρόμησε με επιτυχία ως διευθυντής της Ενώσεως Γεωργικών Συνεταιρισμών. Απεβίωσε το 1967.


➤ δίνουμε επίσης ακόμη τρεις συνδέσμους όπου θα βρείτε πολλά στοιχεία για τον Π.Μ.: 

e-ptolemeos.gr_1

Π. Η. Μελανοφρύδης - ο χορός Σέρα #2

δεύτερο μέρος / πρώτο εδώ

μελέτη για τον χορό Σέρρα από τον Π. Η. Μελανοφρύδη σε δύο συνέχειες
δημοσιεύθηκε στην Ποντιακή Εστία το 1956 στα τεύχη 78-79 και 80-81
ο Παντελής Μελανοφρύδης γεννήθηκε το 1885 στο χωριό Άδησσα της επαρχίας Άρδασας (Τορούλ).

[πδ 19.10.2915] 


28 Ιανουαρίου 2022

Π. Η. Μελανοφρύδης - ο χορός Σέρα #1

μελέτη για τον χορό Σέρρα από τον Π. Η. Μελανοφρύδη σε δύο συνέχειες
δημοσιεύθηκε στην Ποντιακή Εστία το 1956 στα τεύχη 78-79 και 80-81
ο Παντελής Μελανοφρύδης γεννήθηκε το 1885 στο χωριό Άδησσα της επαρχίας Άρδασας (Τορούλ)
τα πρώτα γράμματα τα έμαθε στο χωριό του από τον δάσκαλο πατέρα του και μετά πήγε στο περίφημο Φροντιστήριο της Αργυρούπολης. Υπήρξε πολυγραφότατος. Πάμπολλες οι δημοσιεύσεις και οι μελέτες του στα περιοδικά της πρώτης περιόδου
δεύτερο μέρος εδώ
καλό διάβασμα…

[πδ 19.10.2915]

τι λέμε για καθένα από τους δώδεκα μήνες

ΠΕ, 1980, τ. 36

27 Ιανουαρίου 2022

οδοιπορικό στον Πόντο της Πολύμνιας Σπανίδου

➤ ένα οδοιπορικό που δημοσιεύτηκε στην Ποντιακή Λύρα, έτος 2006, τεύχος 100
➤ συντάκτης είναι η Πολύμνια Σπανίδου
➤ πέραν των άλλων πηγαίνει και στα χωριά των γονιών της, Καρακαντζή και Τσίτα Σουρμένων
➤ "...το σπίτι του παππού όπως το άφησαν, μόνο ένα καρφί αλλαγμένο στη δίφυλλη εξωτερική πόρτα..."
έχουμε μέχρι τώρα 15 αναρτήσεις που αναφέρονται στα Σούρμενα - εδώ

[πδ Δεκέμβριος 2017]

 
Το Αρακλί είναι η Ηράκλεια


ΠΟΝΤΟΣ στην άκρη του ορίζοντα

➤ μια βιβλιοπαρουσίαση από το περιοδικό Ποντιακή Λύρα, έτος 2005, τεύχος 98
➤ πρόκειται για το λεύκωμα "ΠΟΝΤΟΣ στην άκρη του ορίζοντα" που έγραψε και φωτογράφησε ένας μη Πόντιος, ο Κύρος Κόκκας
➤ διαβάστε τι γράφει σ' ένα σημείο :
"...προσπάθησα να αποτυπώσω το μόχθο της καθημερινότητας, τη χαρά του πανηγυριού, το πράσινο των βουνών, το χρυσαφί της δύσης.
...ξέρω ότι οι φωτογραφίες μου δεν μπόρεσαν να παγιδέψουν τη μυρωδιά του φρέσκου γάλακτος και του καμένου ξύλου, το βραχνό τραγούδι της λύρας, το φτερούγισμα του τσαλαπετεινού. Το παγωμένο χάδι της ομίχλης και ο ήχος της βροχής πάνω στα φύλλα, το καυτό τσάι, η γλύκα του ελατόμελου θα μείνουν πάντα εκεί, στη γη που τα γέννησε"

[πρώτη δημοσίευση Δεκέμβριος 2017]