πρώτη δημοσίευση Ιούλιος 2017
➤
σήμερα γιόρταζε και στην συνείδησή μου εξακολουθεί να γιορτάζει η εκ μητρός
γιαγιά μου, η μάνα (*), η μικρο-αντάρτισσα...
➤ γεννήθηκε
στο Κογιουμτζάντων του Αγιού τεπέ Σαμψούντας το 1907. Χρόνια
στο βουνό, την είχε μαζί του ο Χάμπος, ο μεγάλος αδελφός της, αντάρτης ο ίδιος
➤ από την οικογένεια της, (πατρικό Ιωαννίδης), γονείς, 11 αδέλφια, νύφες
και παιδιά, επέζησαν μόνο τα δύο μικρότερα αδέλφια και η μάνα τους Ελισάβετ.
Αυτοί ήλθαν στην Ελλάδα με πρώτο σταθμό την Άρτα
➤ η μάνα
μας λοιπόν… έτσι λέγαμε δώδεκα πρωτοξάδελφα από το σόι της μητέρας μου, μάνα
λέγαμε την γιαγιά μας μέχρι το 1995 που έφυγε. Μάνα την λέγανε και τα δισέγγονα
της, μάνα οι πάντες, όλο το χωριό. Μόνο λίγοι την φωνάζανε με τ' όνομα της
➤ κάποτε που βρέθηκα στο χωριό μου, είχα μαζί μου και τους χάρτες του Πόντου της ΕΠΜ. Ήμασταν όλοι μαζεμένοι στην μεγάλη αυλή του θείου μου Αβραάμ και βαλθήκαμε, κυρίως εγώ, να εντοπίσουμε το χωριό της μάνας, το Κογιουμτζάντων που είχε για κεφαλοχώρι το Τσάλ, πάνω στο Αγιού τεπέ Σαμψούντας – ανάρτησή μας εδώ
➤ παρ’ όλες τις περιγραφές της μάνας, τους χάρτες που είχα μαζί μου, μέχρι και σήμερα (**), δεν το έχω εντοπίσει παρά μόνο το Τσάλ και αυτό όχι στο Google Earth. Μπορώ μόνο να πω που βρισκόταν κατά προσέγγιση,
➤ κάποτε που βρέθηκα στο χωριό μου, είχα μαζί μου και τους χάρτες του Πόντου της ΕΠΜ. Ήμασταν όλοι μαζεμένοι στην μεγάλη αυλή του θείου μου Αβραάμ και βαλθήκαμε, κυρίως εγώ, να εντοπίσουμε το χωριό της μάνας, το Κογιουμτζάντων που είχε για κεφαλοχώρι το Τσάλ, πάνω στο Αγιού τεπέ Σαμψούντας – ανάρτησή μας εδώ
➤ παρ’ όλες τις περιγραφές της μάνας, τους χάρτες που είχα μαζί μου, μέχρι και σήμερα (**), δεν το έχω εντοπίσει παρά μόνο το Τσάλ και αυτό όχι στο Google Earth. Μπορώ μόνο να πω που βρισκόταν κατά προσέγγιση,
➤ ένα από τα πολλά ρητά που
έλεγε ήταν "εγέρασα και άσπρο σαλβάρ
δεν έβαλα" και φυσικά το νόημα ήταν
ότι από τα πολλά βάσανα και πένθη…
➤ όταν πέθανε και μετά,
επισκέφθηκε το χωριό μας ένας ερευνητής. Σε κουβέντα με την θεία μου, κόρη της
μάνας, την ρώτησε τι τραγούδια τραγουδούσε η μάνα της… και η απόκριση… "η μάνα μου μόνο μοιρολόγια έλεγε…"
➤ σ΄ ένα βιβλιαράκι μας για
το γενεαλογικό μας δένδρο, η αφιέρωση ήταν "σ’ αυτούς που δεν είχαν
τόπο να ανάψουν ένα κερί" και αυτοί ήταν οι
παππούδες και οι γιαγιάδες όλων μας γιατί αφήσαμε πίσω τους νεκρούς μας.
Ένα δράμα που εμείς οι μεταγενέστεροι ούτε να το φαντασθούμε μπορούμε…
➤ παρακάτω ένα τμήμα του οικογενειακού εντύπου που χρόνια τώρα έχω συντάξει και διανείμει σε όλους τους οικείους, ένα σκίτσο που έκανα εκείνο τον καιρό με τα χωριά κλπ. καθώς επίσης και ένα τμήμα της περιοχής, στον μοναδικό χάρτη που φαίνεται ένα χωριό με το όνομα Cal. Το Zafer ίσως να είναι η παλαιά Γαράτουσλα,
➤ παρακάτω ένα τμήμα του οικογενειακού εντύπου που χρόνια τώρα έχω συντάξει και διανείμει σε όλους τους οικείους, ένα σκίτσο που έκανα εκείνο τον καιρό με τα χωριά κλπ. καθώς επίσης και ένα τμήμα της περιοχής, στον μοναδικό χάρτη που φαίνεται ένα χωριό με το όνομα Cal. Το Zafer ίσως να είναι η παλαιά Γαράτουσλα,
➤ κλείνουμε με ένα ακόμη από τα πολλά ρητά της : η θάλασσα
γιαούρτ να κλώσκεται, σ’ εμάς χουλιάρ κι’ ευρίεται…
(*) έτσι λέγανε οι παλαιοί την γιαγιά τους, έτσι μάθαμε κι' εμείς... - βλ. άρθρο Φίλωνα Κτενίδη εδώ
(**) ευρέθη με την βοήθεια του Μιχάλη Καϊκουνίδη εδώ
(*) "θα καπνίζετε α σο
μάτι(ε)α΄μ" - αυτήν την
φράση την έλεγε σε μας, στα εγγόνια της, όταν θα μετακομίζαμε για μόνιμη
εγκατάσταση στην Αθήνα, το 1964.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου