Ο Καραΐσκος Χρυσόστομος Παναγιώτη. Καταγόταν από την Οινόη του Πόντου. Κατ’ άλλους έφεδρος υπολοχαγός του μηχανικού[1] και κατ’ άλλους έφεδρος λοχαγός[2]. Στη Μικρασιατική Καταστροφή, με εντολή της ελληνικής Κυβέρνησης επισκέφτηκε με διπλωματικό διαβατήριο του Ερυθρού Σταυρού τον Ιστύλ αγά και άλλους οπλαρχηγούς στον Πόντο το 1922 και παραβρέθηκε ως απεσταλμένος από την Επιτροπή Ποντίων Αθήνας την άνοιξη του 1926 στη σύσκεψη των οπλαρχηγών στην Τραπεζούντα και ασχολήθηκε με την οργάνωση του αντάρτικου και την περίπτωση αυτονομίας του Πόντου ή τη δημιουργία Ποντοαρμενικού κράτους, σύμφωνα με πρόταση του Ε. Βενιζέλου, την οποία δε δέχτηκαν οι Πόντιοι, αλλά ούτε και οι Αρμένιοι.
Με την Ανταλλαγή εγκαταστάθηκε στη Δράμα, άσκησε το επάγγελμα του δικηγόρου, ασχολούμενος έντονα με τα νομικά προβλήματα των προσφύγων και ιδιαίτερα των Ποντίων του Νομού.
Με την κατάρρευση του μετώπου, πέρασε το Στρυμόνα και το 1942 εντάχθηκε στον Ε.Δ.Ε.Σ. και μετά τη διάλυσή του από τον Ε.Λ.Α.Σ., ασχολήθηκε με τη συγκέντρωση αξιωματικών και την συνοδεία τους προς την Ανατολική Μακεδονία, προκειμένου να συνεχίσουν τον αγώνα στις τάξεις της Ε.Σ.Ε.Α. Στις εκλογές του 1945 ο λαός της Δράμας τον ανέδειξε πρώτο σε ψήφους βουλευτή με το κόμμα της Ενωμένης Παράταξης των Εθνικοφρόνων (Κόμμα Εθνικοφρόνων Φιλελευθέρων).
Στα εκλογικά κείμενα της Βουλής των Ελλήνων διαβάζουμε: «Ο Χρυσόστομος Καραΐσκος του Παναγιώτη γεννήθηκε το 1894 και σπούδασε στη Νομική. Πολιτεύθηκε και εξελέγη πρώτη φορά βουλευτής Δράμας με το Κόμμα Εθνικών Φιλελευθέρων στις εκλογές του 1946. Στις εκλογές του 1950 και του 1951 Χρ. Καραΐσκος πολιτεύθηκε στην περιφέρεια Δράμας με το Κόμμα Φιλελευθέρων χωρίς να εκλεγεί».
Ο Α. Φωστηρίδης στη σελ. 38 του βιβλίου του μεταξύ άλλων γράφει: «Μετά την αποκατάστασιν της ειρήνης εγκαταστάθη εν Δράμα όπου επί σειράν ετών εξήσκει το επάγγελμα του δικηγόρου, αγαπόμενος και εκτιμόμενος υπό πάντων αγροτών και εργαζομένων. Κατά την κατάρρευσιν του Μετώπου μετέβη μετά των άλλων αξιωματικών εκ Παρανεστίου Δράμας ένθα υπηρέτει, εις την πέραν του Στρυμόνος περιοχήν. .. Από τας αρχάς του έτους 1942 ανεμίχθη εις εθνικάς αντιστάσεις. Υπηρέτησεν υπό τας διαταγάς του στρατηγού Ζέρβα και μετά τα μέσα 1944 συνόδευσεν εις το Γενικόν Αρχηγείον Ε.Σ.Ε.Α. ομάδας αξιωματικών . Έκτοτε παρέμεινεν με τα εθνικάς ομάδας Ε.Σ.Ε.Α. και λαβών μέρος εις πλείστας μάχας κατά των Βουλγάρων και Ελασιτών επικεφαλής άλλοτε μικρών και άλλοτε μεγάλων δυνάμεων απέσπασεν τον θαυμασμόν των ανδρών του και τον έπαινον των ανωτέρων του δια τους ηρωισμούς του και τας αυτοθυσίας του».
Ο Θ. Αλεξιάδης στο βιβλίο του «Η Αμισός των Ελλήνων του Πόντου», διαθέτει τις σελίδες 206-213 στη διαμεσολαβητική του δράση ανάμεσα στην Ελλάδα και το αντάρτικο του Πόντου.
Τα ανωτέρω μας βοηθούν να συμπεράνουμε ότι ο Καραΐσκος υπηρέτησε ως έφεδρος αξιωματικός στον ελληνικό στρατό και απολύθηκε το 1913. Εργάστηκε ως δικηγόρος και βουλευτής στη Δράμα και ως αγωνιστής Εθνικής Αντίστασης το 1941-1945. Η ιδιότητά του στα διαβαβτήρια αποτελεί θέμα των ειδικών αποστολών του προς τον Πόντο.
Ένα από τα σοβαρά προβλήματα του κράτους ήταν- όπως είδαμε- η φύλαξη των βόρειων συνόρων του. Γι’ αυτό και δεν είναι τυχαία και συμπτωματική η παρουσία πολλών έμπειρων από το αντάρτικο του Πόντου στους συνοριακούς αυτούς νομούς.
Οι νομοί του Κιλκίς, της Δράμας, της Κοζάνης και της Φλώρινας, φιλοξένησαν κατά σειρά τους περισσότερους πρόσφυγες.
Και σε ό,τι αφορά τη Δράμα, σε όλα σχεδόν τα χωριά που φιλοξένησαν πολλούς πρόσφυγες, βρέθηκαν αξιόμαχοι αγωνιστές από το αντάρτικο του Πόντου. Και όταν τον Απρίλιο του 1941 παρέδωσαν οι Γερμανοί την Ανατολική Μακεδονία- Θράκη στην πιστό σύμμαχό τους, τη Βουλγαρία, την Ανατολική Μακεδονία-Θράκη, είχαν ήδη στα χέρια τους καταστάσεις των ανταρτών του Πόντου. Έλαβαν όσα προληπτικά μέτρα μπορούσαν, σκόρπισαν, κρύφτηκαν. Άλλοι διέφυγαν δυτικά προς τη γερμανουκρατούμενη Ελλάδα και άλλοι πήραν εδώ τα βουνά.
Επειδή δεν μπορούσαν να ανεχτούν το νέο κατακτητή που αποδείχτηκε εξίσου βάρβαρος, όπως αυτόν που πολέμησαν στα βουνά του Πόντου, οργάνωσαν αντιστασιακό αγώνα, για να περιορίσουν στο βαθμό που μπορούσαν τις βαρβαρότητες των σκληρών κατακτητών και να προστατέψουν τον άμαχο πληθυσμό από τη βία, την αυθαιρεσία και τα δεινοπαθήματα.
Βρίσκεται γραμμένος στο Μικτό Μητρώο Εθνικής Αντίστασης Αν. Μακεδονίας-Θράκης με αύξ αριθ. 238 και έτος γεν. 1890.
Οι οπλαρχηγοί του Πόντου που βρέθηκαν στο νομό Δράμας και την ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μακεδονίας-Θράκης δεν επανίδρυσαν το σύλλογο, μετά τη λήξη του πολέμου. Από αυτούς που επέζησαν, άλλοι εντάχθηκαν στα εθνικά ανταρτικά τμήματα και άλλοι στις οργανώσεις του Ε.Α.Μ.-Ε.ΛΑ.Σ. Το ίδιο έγινε και σε όλη την Ελλάδα.
Για τον συγκεκριμένο λόγο, στο Παρανέστι, το Σιδηρόνερο, το Νικηφόρο, το Κάτω Νευροκόπι και τα χωριά τους, είχαν εγκατασταθεί και κάλυψαν τον ορεινό όγκο του νομού Δράμας καπετάνιοι και αντάρτες. Αλλά και στον κάμπο δεν έλειπαν οι αγωνιστές του Πόντιου.
[1] . Θωμάς Αλεξιάδης, διδακτορική Διατριβή στο ΑΠΘ, 1912, σε΄184 , Γεώργιο Αντωνιάδη, σε επιστολική κάρτα αρχείου του, στο ίδιο βιβλίο, σελ.342.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου