25 Ιουνίου 2020

#08 - Βυζαντινά κάστρα Χαλδίας, το κάστρο των Κοτυλίων

➤ διορθώνουμε ένα ακόμη λάθος για την ύπαρξη κάστρου στο χωριό Τσιμπρικά (ανάρτηση μας #04 - εδώ )
➤ βασιστήκαμε στα παρακάτω άρθρα του Γ.Θ. Κανδηλάπτη για την ύπαρξη κάστρου εκεί :

1. το κείμενο στην ΠΕ, 1956, τ. 115


2. το κείμενο στην ΠΕ, 1951, τ. 16 – από το άρθρο γεωγραφικό και ιστορικό λεξικό (βλ. σημείο 2)


➤ πουθενά αλλού δεν διαβάσαμε γι’ αυτό το κάστρο, δεν είδαμε σε χάρτη, σε δορυφορικές εικόνες και φωτογραφίες αναγνωστών. Τι νόημα θα είχε άλλωστε τόσο κοντά στο κάστρο της Άρδασας (Μεσοχάλδιον) ;

➤ για όλα τα παραπάνω, φρονώ ότι ο Κανδηλάπτης έκανε λάθος με τον τόπο, με το χωριό Τσιμπρικά. Ίσως να επισκέφθηκε κάποιο άλλο τόπο, κάποιο άλλο χωριό που προσομοιάζει με το Τσιμπρικά. Ένα τέτοιο υπάρχει παρακάτω (~ 14 km) και έχει κάστρο. Είναι το χωριό Κοτύλια, στην είσοδο της κοιλάδας για Άτρα, Νίβενα, Δέρενα κλπ. (ποτάμι Νίβενας & Καράμουσταφα).

➤ να τι γράφει ο ίδιος για το χωριό Κοτύλια :
"Κοτύλα (το) : Παχτσά, σήμερον τουρκικόν χωρίον εκ δύο ενοριών με 50 οικογενείας εις το ποτ. Άτρας ή Καραμουσταφά με λαμπρούς κήπους. Απέχει της Αργυρουπόλεως 2,5 ώρας. Έχει και ερείπια Βυζαντινού φρουρίου. Έχει και πολλούς και ωραίους κήπους".

➤ από το βιβλίο – λεύκωμα "Τραπεζούς – στα ίχνη των Μεγάλων Κομνηνών" του Ακύλα Μήλλα :
"Ο Bryer ταυτίζει τα Γόδαινα ή Γόδονα με το ταπεινό σήμερα χωριό Gumuskaya (δίπλα στα Κοτύλια) …"

➤ γενικά έχουμε διαπιστώσει την δυσκολία να βρεθούν, μελετηθούν, διασταυρωθούν και ταυτοποιηθούν στον χώρο τα Βυζαντινά κάστρα και αυτά των Μεγαλο-Κομνηνών. Είναι άκρως απαραίτητη η επιτόπια έρευνα. Τονίζουμε ότι το εν γένει θέμα έχει τεράστιο ενδιαφέρον και μάλλον μια καλή επιλογή για μεταπτυχιακό από τους νέους μας.

➤ από την σελίδα του πανεπιστημίου της Αργυρούπολης - εδώ :

Kodil Castle
Kodil Kalesi (Kodil Castle) is situated among mountains that surround the area north of Dibekli village. The castle stands on the old trade route to Trabzon, which suggests that one of its functions was to secure trade. The entrance to the castle is between two mountains and displays an interesting feat of creativity. Ruins on rocks around the castle belong to observation towers. There are steps (almost completely eroded), ruins of a building constructed according to a circular plan, and a historical cistern, all of which are worth viewing. 

από το βιβλίο "Τραπεζούς – στα ίχνη των Μεγάλων Κομνηνών"
δείτε σε κύκλο το χωριό Τσιμπρικά με την ονομασία Cimrikas.

σε σύγχρονο χάρτη φαίνονται τα κάστρα με αρίθμηση :
1. Άρδασας – Μεσοχάλδιον
2. Ζάνιχας ή Τσάνιχας ή Ζάγχας ή Τσάγχας
3. Κούκου ή Kov Kalesi
4. Άτρας
5. Κοτυλίων – στον παραπάνω χάρτη Kodil
6. Kandil

Δεν υπάρχουν σχόλια: