➤ από την σελίδα της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών (ΕΠΜ) αναρτούμε το ιστορικό της δημιουργίας της
➤ είναι από την ομιλία του τότε αντιπροέδρου Διαμαντή Λαζαρίδη κατά την απογευματινή εκδήλωση του εορτασμού της 70ετίας της ΕΠΜ και των εγκαινίων του Μουσείου του Ποντιακού Ελληνισμού στις 15.2.1998
➤ εδώ να προσθέσω ότι η σελίδα τους στο διαδίκτυο "δείχνει τα χρόνια" της. Χρειάζεται εικαστικός επανασχεδιασμός. Σίγουρα γνωρίζουν ότι το στήσιμο μιας ιστοσελίδας "απαιτεί" και κάποιο μάρκετιγκ και αυτό επιτυγχάνεται με εταιρείες ειδικευμένες και με εμπειρία στο web design. Μπορούν να ζητήσουν οικονομική βοήθεια από τα αρμόδια υπουργεία, την Βουλή, τις ομοσπονδίες και εν ανάγκη προσφορές από εμάς τους ίδιους...
"...Τον Μάιο του 1927 μια ομάδα Ποντίων διανοουμένων συνήλθε στο σπίτι του τότε μητροπολίτη Τραπεζούντας Χρυσάνθου (αργότερα Αρχιεπισκόπου Αθηνών και πάσης Ελλάδος) στην οδό Κυψέλης, κοντά στο ιερό των Αγίων Αποστόλων, και, ύστερα από αλλεπάλληλες συσκέψεις υπό την προεδρεία του, αποφάσισε τη σύσταση της Επιτροπής Ποντιακών Μελετών (ΕΠΜ). Οι Πόντιοι αυτοί αποτελούν τους ιδρυτές της Επιτροπής και ήταν : ο μητροπολίτης Χρύσανθος, ο Άνθιμος Παπαδόπουλος, ο Δημοσθένης Οικονομίδης, ο Χρήστος Καλαντίδης, ο Λεωνίδας Ιασονίδης, ο Αβραάμ Πολυχρονιάδης, ο Χρυσόστομος Μυρίδης, ο Θεμιστοκλής Παστιάδης, ο Σταύρος Νικολαϊδης, ο Κωνσταντίνος Κανσήζ, ο Λάμπρος Λαμπριανίδης και ο Λάζαρος Θεοδωρίδης. Σκοπός της ίδρυσης της ΕΠΜ ορίστηκε (άρθρο 1 του πρώτου Καταστατικού) «η περισυλλογή, μελέτη και δημοσίευσις γλωσσικού, λαογραφικού και ιστορικού υλικού του Πόντου". Στις αρχές Ιουνίου του ίδιου έτους 1927 αποφασίζεται η έκδοση περιοδικού με τίτλο «Αρχείον Πόντου».
Οι προσωπικότητες που ίδρυσαν την ΕΠΜ κατείχαν εξέχουσα θέση στην επιστημονική και κοινωνικοπολιτική ζωή της χώρας, γεγονός που έδωσε περιωπή στην Επιτροπή από την πρώτη στιγμή της εμφάνισής της. Έτσι, όταν το Δ.Σ. στις αρχές της σταδιοδρομίας του εξέλεξε παμψηφεί επίτιμο πρόεδρο, για το επιστημονικό του κύρος, τον μεγάλο γλωσσολόγο, καθηγητή και ακαδημαϊκό, Γεώργιο Χατζιδάκη, «ο σοφός καθηγητής, γράφει ο Χρυσόστομος Μυρίδης (Α.Π.17,7), προσελθών κατά τη συνεδρίασιν της 23ης Ιουνίου 1927 εξέφρασε τας ευχαριστίας του δια την απονεμηθείσαν αυτώ τιμήν και υπεσχέθη να συντελέση εις την ευόδωσιν του σοβαρού έργου της Επιτροπής, αργότερον δε κατά την συνεδρίασιν αυτής (28 Ιανουαρίου 1928) ανέφερεν ότι προσκληθείς θα μετάσχη του συγκροτουμένου εν Χάγη Διεθνούς Γλωσσολογικού Συνεδρίου, όπου θα προβή εις ανακοίνωσιν περί Πόντου από γλωσσολογικής και ιστορικής απόψεως. Η συμμετοχή επραγματοποιήθη».
Αλλά και ο πρώτος τόμος του «Αρχείου Πόντου», ο οποίος εμφανίζεται το Νοέμβριο του 1928, «έτυχεν εξαιρετικής υποδοχής, γράφει με δικαιολογημένη υπερηφάνεια ο Χρυσόστομος Μυρίδης (Α.Π.17,6), υπό του κόσμου των διανοουμένων με ευμενείς κρίσεις και σχόλια». Από τότε η συλλογή, μελέτη και δημοσίευση του πολιτισμικού υλικού του Πόντου, διεκπεραιώνεται από την ΕΠΜ, με συνέπεια και επιστημονική δεοντολογία, αταλάντευτα για 70-τόσα χρόνια.
Το πρώτο Δ.Σ. της ΕΠΜ συγκροτήθηκε, μετά την επικύρωση του καταστατικού της από το πρωτοδικείο, με πρόεδρο τον μητροπολίτη Χρύσανθο και γενικό γραμματέα τον Άνθιμο Παπαδόπουλο. Ο Χρύσανθος έμεινε πρόεδρος της Ε.Π.Μ. για 20 χρόνια, ως το θάνατό του το 1949, οπότε αναλαμβάνει την προεδρία της ο Άνθιμος Παπαδόπουλος, που κι αυτός θα μείνει ως το θάνατό του (το 1962) για 13 χρόνια. Τότε αναλαμβάνει ο Οδυσσέας Λαμψίδης και θα μείνει πρόεδρος της Επιτροπής για 27 χρόνια, μέχρι το 1989, οπότε αποχώρησε. Σ’ αυτούς του προέδρους οφείλεται βασικά το έργο που η ΕΠΜ παρήγαγε. Γιατί αυτοί οι πρόεδροι αφοσιώθηκαν στην Επιτροπή και ανάλωσαν τις δυνάμεις τους για την επίτευξη των σκοπών της, σκοπών τους οποίους πίστεψαν – και ήταν πράγματι – σπουδαίοι. Αυτοί οι πρόεδροι επιδίωξαν και σε μεγάλο βαθμό διέσωσαν στοιχεία πολιτισμικά του ελληνισμού του Πόντου, τα οποία αν δε συλλέγονταν – με τον τρόπο που συλλέχτηκαν – τότε, τα πρώτα χρόνια μετά την ανταλλαγή των πληθυσμών, θα χάνονταν οριστικά. Αυτοί οι πρόεδροι μελέτησαν και οι ίδιοι – και μας έδωσαν έξοχες εργασίες – αλλά και παρακίνησαν άλλους να μελετήσουν, με τρόπο επιστημονικά ενδεδειγμένο, τη γλώσσα, την ιστορία και τον πολιτισμό του Πόντου. Τέλος, χάρη σ’ αυτούς τους προέδρους, έχουμε σήμερα ένα αξιόλογο corpus μελετών για τον Πόντο, οι οποίες απόκεινται στους τόμους του «Αρχείου Πόντου» και των παραρτημάτων του.
Η ΕΠΜ οφείλει βέβαια πολλά και στα μέλη της εκείνα που πάσχισαν να τη βοηθήσουν από οικονομική και λειτουργική άποψη. Ανάμεσά τους εξέχουσα θέση κατέλαβε ο αείμνηστος Ισαάκ Λαυρεντίδης, ο οποίος, παράλληλα με το ερευνητικό του έργο, φρόντισε πάντα για καλύτερους όρους εργασίας και λειτουργίας της Επιτροπής. Και μόνο η σκέψη ότι σήμερα η ΕΠΜ διαθέτει αυτό το άνετο και εξυπηρετικό κτίριο – πράγμα που οφείλεται βασικά στις άοκνες ενέργειές του – δείχνει κάτι από το μέγεθος της προσφοράς του Ισαάκ Λαυρεντίδη στην Επιτροπή.....»
Από την εισαγωγική ομιλία του προέδρου της ΕΠΜ κ. Δημ. Τομπαϊδη κατά τον εορτασμό της 70ετίας (15-2-1998) και των εγκαινίων του Μουσείου του Ποντιακού Ελληνισμού.
«... Η Επιτροπή Ποντιακών Μελετών στα 70 χρόνια του βίου της επιτέλεσε σημαντικό έργο στα πλαίσια των καταστατικών της σκοπών :
- Με την απόκτηση ιδιόκτητου κτιρίου που φέρει την επωνυμία «Στέγη Κειμηλίων του Ελληνισμού του Πόντου», το οποίο εξόπλισε με σύγχρονα όργανα και μέσα, κατάφερε να διαμορφώσει τους κατάλληλους χώρους και έτσι να στεγάσει α. τη Βιβλιοθήκη και το Αναγνωστήριο. Η δημιουργία της Βιβλιοθήκης, σύμφωνα με τις σύγχρονες περί βιβλιοθηκονομίας αντιλήψεις, περιλαμβάνει πλήθος βιβλίων ποντιακού ενδιαφέροντος καθώς και αρχειακό υλικό, β. το Μουσείο. Η οργάνωση του Μουσείου που φέρει την επωνυμία «Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο του Ελληνισμού του Πόντου» έγινε με βάση τους κανόνες της σύγχρονης μουσειολογίας και περιλαμβάνει πλήθος κειμηλίων : Σιγίλια, έγγραφα, εκκλησιαστικά αντικείμενα, μουσικά όργανα, ενδύματα, φωτογραφίες κ.ά. γ. το αρχείο των ιστορικών κειμηλίων και εκδόσεών της.
- Οργάνωσε επιστημονικά συνέδρια όπως το «Α’ Συμπόσιο Ποντιακής Λαογραφίας» το 1981 και τη «Διεθνή Επιστημονική Διημερίδα για την Ποντιακή Διάλεκτο» το 1994.
- Οργάνωσε επιστημονικές αποστολές για τη συλλογή λαογραφικού και γλωσσικού υλικού, όπως αυτή που έγινε το 1967 από τον Σίμο Λιανίδη, γεν.γραμματέα τότε της Ε.Π.Μ., και αυτές που έγιναν τα τελευταία χρόνια στις περιοχές της Μαριούπολης και Σταυρούπολης της Ρωσίας από τους καθηγητές του Α.Π.Θ. Χαρ. Συμεωνίδη και Δημ. Τομπαϊδη.
- Προκήρυξε διαγωνισμό για τη συλλογή λαογραφικού και γλωσσικού υλικού και τη συγγραφή της νεώτερης ιστορίας του Ποντιακού Ελληνισμού.
- Οργάνωσε σεμινάρια, διαλέξεις κ.τ.λ. με θέματα ιστορίας, γλώσσας, λαογραφίας κ.ά. του Ποντιακού Ελληνισμού.
Το έργο της ΕΠΜ εκτιμήθηκε και βραβεύθηκε αρκετές φορές στο παρελθόν. Τελευταία, η Ακαδημία Αθηνών κατά την πανηγυρική συνεδρίασή της τής 30-12-1997 απένειμε αργυρούν μετάλλιο στην ΕΠΜ για την 70ετή επιστημονική δραστηριότητά της.
Το παρόν Δ.Σ., υπό την προεδρία του καθηγητή κ. Δημητρίου Τομπαϊδη, συναισθανόμενο το βάρος της ευθύνης έπραξε ό,τι ήταν δυνατόν για τη συνέχιση του έργου των προκατόχων του. ... Το έργο της ΕΠΜ, που είναι έργο συλλογικό, ας αποτελεί ένα ελάχιστο δείγμα μεγάλης ευγνωμοσύνης στις χιλιάδες Ελλήνων του Πόντου που κείτονται εκεί στα αγιασμένα χώματα, ως αψευδείς μάρτυρες ιστορίας ελληνικής 27 και πλέον αιώνων.»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου