ο αντάρτης ο παππούς μου…

Σήμερα, όπως κάθε 14 Σεπτεμβρίου, η πρώτη μου ανάρτηση είναι γι' αυτόν που με επηρέασε όσο κανένας άλλος στην ζωή μου.
Τον δάσκαλο παππού μου Σταύρο Παπαδόπουλο.

1.
➤ του Σταυρού σήμερα κι' εγώ θυμάμαι με περισσή νοσταλγία τον εκ μητρός παππού μου, τον Σταύρο Παπαδόπουλο
➤ πολλές οι αναμνήσεις μου. Σήμερα θα αναφερθώ σε κάτι ξεχωριστό. Ήμουν στην 6η τάξη του Δημοτικού (το 62-63) όταν έριξε πάρα πολύ χιόνι στο χωριό μας αλλά και σε όλη την Βόρειο Ελλάδα. Για πολλές μέρες είχανε κλείσει τα σχολεία μας και λόγω απεργίας των εκπαιδευτικών
➤ χειμώνας καιρός, έξω σχεδόν ένα μέτρο χιόνι, ούτε παιχνίδια μπορούσαμε να παίξουμε. Οι μέρες περνούσαν και ο παππούς μου έβαλε στο μυαλό του ότι πρέπει να τις κάνουμε παραγωγικές. Δεν ξέρω πως τα κατάφερε και πήγε στην πόλη της Δράμας (6-7 χιλιόμετρα) και μου αγόρασε ένα βιβλίο. Την μέθοδο εκμάθησης της Γαλλικής άνευ διδασκάλου. Κοντά στην ξυλόσομπα, με τις ώρες άρχισαν τα μαθήματα. Πρέπει να ήξερε λίγα Γαλλικά από το σχολαρχείο του Καράπερτσιν Σαμψούντας. Στην πατρίδα ήταν δάσκαλος στο Γιαγμπασάν.
➤ στα ξαδέλφια μου που έχουν το τιμημένο όνομά του, Σταύρο Παπαδόπουλο του Αβραάμ και Σταύρο Παπαδόπουλο του Χαράλαμπου, εύχομαι χρόνια πολλά.

2.
➤ διήγηση της μητέρας μου :
λίγες μέρες μετά την γέννηση μου, επέστρεψαν οι δικοί μου από την Δράμα στο χωριό μας. Απόσταση 6 χιλιόμετρα
η μητέρα μου με εμένα στην αγκαλιά, πέρασε μπροστά από το μπακάλικο του πατέρα της δηλ. του παππού μου Σταύρου
βγήκε αυτός γελώντας και δακρύζοντας ταυτόχρονα
ξαναγύρισε στο μπακάλικο βιαστικά και βγήκε με όλο το κουτί τα σταυρουδάκια, αυτά που είχε προς πώληση (τα παίρνανε στα βαφτίσια) και έβαλε όλο το κουτί πάνω μου...
➤ θρησκευόμενος ο παππούς μου, πατέρας και πάππος ήταν ιερωμένοι στον Πόντο. ο ίδιος δάσκαλος και ιεροψάλτης. ο παππούς ο μόνος που διασώθηκε απ όλη την οικογένεια... 
➤ έχω πάρει το όνομα του χρυσοχόου Φάτσαλου παππού μου και άπειρα από τον δάσκαλο παππού (14.9.2020)

➤ αρχική ανάρτηση 12.8.2015

Ο δικός μου ο παππούς από την μάνα μου, ΝΑΙ, ήταν αντάρτης, απλός αντάρτης, στον Πόντο. Και είμαι περήφανος γι’ αυτό. Για το μόνο που δεν είμαι περήφανος είναι ότι έστελνε τις θύμισες του, τις μάχες που συμμετείχε, τους διωγμούς, τις πείνες, τις πορείες, όλα μα όλα, τα έστελνε με αλλεπάλληλες επιστολές στον Δημήτρη Ψαθά. Έτσι τρόπον τινά συμμετείχε στην συγγραφή του βιβλίου "η γη του Πόντου". Δεν τα έγραψε σε δικό του βιβλίο παρ’ ότι δάσκαλος. Εγώ θα ήθελα να είχε γράψει ένα δικό του βιβλίο.

• Παπαδόπουλος (Τσαχουρίδης) Σταύρος
• γεννηθείς εις Τσάμαλαν (Αγιού Τεπέ), περιφέρεια Τεκιάς (Σαμψούντα - Αμισός)
• δημοδιδάσκαλος σχολαρχείου Καράπερτσιν
• διορισμένος δάσκαλος στο χωριό Γιαγμπασάν του Τσαρτσαμπά
• ΟΧΙ, πλούσιος δεν ήταν ποτέ... 
• ........................................... 

Πολυχρόνης Χ. Κοϊμτσίδης
απλός Πόντιος Φάτσαλους-Σαμψολής, με πάππο αντάρτη

[η ανάρτηση αυτή μπήκε σε απάντηση κάποιων δικτυακών ανοησιών...]

ενθύμιον - 1924

➤ συμπληρωματικά στοιχεία :

Σταύρος  Παπαδόπουλος - Τσαχουράντ (*) 1900-1978
 
Γεννήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου του 1900 στο χωριό Τσάμαλαν της επαρχίας Αμισού (Σαμψούντα) της εκκλησιαστικής περιφέρειας Αμάσειας του Πόντου. Οι γονείς του λέγονταν Χαράλαμπος και Ελένη. Ο παππούς του λεγόταν Κωνσταντίνος (δεν γνωρίζουμε το όνομα της γυναίκας του). Παππούς και πατέρας ήταν ιερείς (παπάδες). Το επώνυμο τους εκεί στον Πόντο ήταν Τσαχουράντ  - Τσακιρίδης ή Τσαχουρίδης ή Τσαχιρίδης (βλέπε παραπομπή 1) και, λόγω παπάδων, δήλωσε στην Ελλάδα Παπαδόπουλος.

Το χωριό Τσάμαλαν (Τουρκικά Cam Alan ή Camalan) βρίσκεται Νότιο Ανατολικά της Σαμψούντας (Αμισός) σε απόσταση 25 περίπου χιλιομέτρων. (3,5 έως 4,5 ώρες με τα πόδια και περνούσαν μέσω του χωριού Καζαντζάντων). Ήταν ένα αμιγώς Ελληνικό χωριό με περίπου 400-500 κατοίκους. Ήταν σε υψόμετρο 700 μέτρων, κοντά στο περίφημο από το αντάρτικο βουνό, το Αγιού Τεπέ (στον χάρτη Aÿ T. με υψόμετρο περίπου 1.000 μέτρα).

Πολύ κοντά στο Τσάμαλαν ήταν το περίφημο επίσης χωριό Τσιμενλί, γνωστό για το αντάρτικο του και πατρίδα του καπετάνιου Τιμίτ Τσιμενλί και Παντέλ Αγά. Λίγο πιο πέρα από τα δύο αυτά χωριά ήταν το χωριό Καράπερτσιν γνωστό εκτός από το αντάρτικο και για το σχολαρχείο του. Σ’ αυτό το σχολαρχείο πήγαινε καθημερινά ο Σταύρος Παπαδόπουλος με τα πόδια, απόσταση περίπου 8 χιλιόμετρα. Άλλα γειτονικά χωριά στο Τσάμαλαν ήταν το Φουντουτσάχ, η Καράτουσλα ή Γαράτουσλα, το Τοϊγάρ κλπ.

Στον Πόντο ήταν παντρεμένος και είχε αποκτήσει δύο παιδιά. Μέσα στο χαλασμό εκείνης της περιοχής, οι Τούρκοι σκοτώσανε την γυναίκα του και τα δύο του παιδιά. Την εικόνα αυτή πρέπει να την είδε με τα μάτια του. Ο ίδιος μετά την ανταλλαγή κατέληξε στην Καλλίφυτο Δράμας όπου έκανε δεύτερο γάμο με την Παρασκευή Ιωαννίδου (**) με την οποία απέκτησε πέντε παιδιά. Πρέπει εδώ να συμπληρώσω ότι ποτέ δεν μιλούσε, δεν εξιστορούσε τίποτε από την ζωή του, το δράμα του, την δράση του εκεί στον Πόντο. Όπου δε, σε παρέες κάποιοι άλλοι ξεκινούσαν τέτοιες κουβέντες, ο ίδιος αποχωρούσε από την συντροφιά. Δεν το άντεχε, έκλεγε …

Στην Ελλάδα ήλθε μόνος του απ’ όλη την οικογένεια του. Ήλθαν μόνο συγγενείς του, όπως ο πατέρας της ηθοποιού Εύας Κοταμανίδου με τον οποίο ήταν πρώτος ξάδελφος. Πέθανε το 1978.

(*) 
Τσαχουρίδης (Τσαχιρίδης) το. Cakir = γκρίζος. Παράγωγο από τη λέξη τσαχούρτς (στην Ποντιακή διάλεκτο) που απαντιόταν στην Αργυρούπολη του Πόντου. Τσαχούρης λεγόταν αυτός που είχε φαιόχρωμα μάτια προς το γαλανό χρώμα. Επίσης αυτός που ήταν ξανθός. Το πιο πιθανό είναι το επώνυμο να βγήκε από τους παλιούς της οικογένειας λόγω των παραπάνω χαρακτηριστικών.

(**)
την γιαγιά μου, την φωνάζαμε μάνα. Ήταν από το χωριό Κογιουμτζάντων με κεφαλοχώρι το Τσάλ, τα οποία δυστυχώς δεν εντόπισα ακόμη επακριβώς (ήταν κοντά στην Γαράτουσλα). [κάτι βρήκαμε με την βοήθεια του Μιχάλη Καϊκουνίδη - Ιούλιος 2019]

ο μικρός στην αγκαλιά του παππού
είναι ο αδελφός μου Μπάμπης

το γενεαλογικό δένδρο του Σταύρου Παπαδόπουλου και μάννας