πρώτη από πέντε αναρτήσεις (βλέπε ετικέτα "Μωμόγεροι & Κοτσαμάνια"
➤ δεν είμαστε ειδικοί και πολύ περισσότερο δεν είμαστε ειδικοί στον χορό, στο τραγούδι, στο θέατρο. Απλά διαβάζουμε. Και διαβάζουμε τους παλιούς, δηλ. αυτούς που έζησαν στον ιστορικό Πόντο και που ήλθαν σε μια σχετικά μεγάλη ηλικία. Κανδηλάπτης, Παπαδόπουλος (Σταυριώτης), Φωστηρόπουλος, Κτενίδης, Μελανοφρύδης, Αβραμάντης, Μεταλλείδης, Άκογλου, Σακκάς, Φυλλίζης και πολλοί - πολλοί άλλοι.
➤ για τα Μωμογέρια επικρατεί μεγάλη σύγχυση αναφορικά με την αμφίεση των χορευτών δηλ. της φουστανέλας, της περικεφαλαίας, όχι σπάνια και της γραβάτας κλπ. Θα προσπαθήσουμε να ταξινομήσουμε τα άρθρα (*) και τις απόψεις των αρθρογράφων-μελετητών σχετικά με το εν λόγω θεατρικό δρώμενο. Κατόπιν, θα παραθέσουμε τις δικές μας θύμισες για τον τρόπο με οποίο παρουσιάζονταν τα Μωμογέρια στα δικά μας χωριά της Δράμας, την δεκαετία του 50 - αρχές 60. Στο τέλος ίσως προτείνουμε μερικά πράματα στις ομοσπονδίες οι οποίες πρέπει να αναλάβουν πρωτοβουλίες σχετικά με όποια αυθαιρεσία επιχειρείται στον χώρο της παράδοσης.
α/α 2. Αναφέρεται στην πόλη της Τραπεζούντας, «εις την Τραπεζούντα ελάμβανον χρώμα εθνικόν με τον σπαθοφόρον φουστανελλοφόρον …». Δεν δίνει περισσότερες πληροφορίες για την ομάδα των χορευτών ενώ αντίθετα δίνει στοιχεία για το θεατρικό δρώμενο. Ο τονισμός στην φράση "χρώμα εθνικόν ..." χρήζει ερμηνείας.
(*) Ανατρέξαμε στο ψηφιακό αρχείο της ΕΠΜ καθώς επίσης στην δική μας βιβλιοθήκη, στο δίκτυο κλπ.
(**) Περιοδικά της 1ης περιόδου θεωρούμε αυτά στα οποία συγγραφείς και αρθρογράφοι υπήρξαν εκείνοι που γεννήθηκαν στον ιστορικό Πόντο, ήταν σε ηλικία που είχαν γνώση των πραγμάτων, δηλ. δεν ήλθαν στην Ελλάδα σε παιδική ηλικία. Σε αυτή την κατηγορία εντάσσονται όλοι εκείνοι που πρωταγωνίστησαν προκειμένου να καταγραφεί η παράδοση και όχι μόνο.
άρθρο πίνακα #1:
άρθρο πίνακα #2 :
1 σχόλιο:
Η πληροφορία στην πρώτη φωτογραφία το ότι το "κοτσά" είναι αρμένικη λέξη είναι ανακριβής. Η λέξη "κοτσαμανια" προφανώς προέρχεται από την τουρκική λέξη "κοτσαμάν"(kocaman).
Όσο άφορα της περικεφαλαίες. Απ' ότι ξέρω και έχω δει σε φωτογραφίες πρώτης γενιάς προσφυγών από την Ματσούκα, δεν φορούσαν περικεφαλαίες αλλά μαντίλια στα κεφάλια. Η περικεφαλαίες είναι μεταγενέστερες και προϊόν αρχαιοπληξίας. Σε μερικά χωριά της Κοζάνης ακόμα φοράνε τα μαντίλια και όχι της περικεφαλαίες. Επίσης ξέρω ότι φουστανελάδες μωμόγεροι υπήρχαν μόνο στην Λιβερά Ματσούκας. Καμία σχέση με το χάλι που βλέπουμε τώρα που όλοι φοράνε φουστανέλες και περικεφαλαίες. Δέρμα ζώων ήταν η ποιο κοινή ενδυμασία των μωμόερων στις περισσότερες περιοχές του Πόντου. Είναι αλήθεια ότι λόγω των μωμογερίων έβρισκαν την ευκαιρία οι πόντιοι της Λιβεράς να φορούν τις φουστανέλες τις οποίες οι Έλληνες του Πόντου τις θεωρούσαν το εθνικό τους ένδυμα και όχι τις ζίπκες που έτσι και αλλιώς της φόρεσαν στα τελεί του 19 αιώνα το οποίο ένδυμα το θεωρούσαν λαζικό. Οι πόντιοι της Ρωσιας επίσης θεωρούσαν την φουστανελά το εθνικό τους ένδυμα, το οποίο το φορούσαν σε παρελάσεις και εθνικές εορτές και όχι την ζίπκα.
Δημοσίευση σχολίου