Μωμογέρια, Κοτσιαμάνια κλπ.

Νίκος Λαπαρίδης

"Στη Λιβερά οργανώνονταν κατά το 12ήμερο των Χριστουγέννων Μωμογέρια, που τα λέγανε «Κοτσιαμάνια». Αυτά ήταν διαφορετικά από τα μωμογέρια των άλλων χωριών της Ματσούκας. Εκτός από τα σατιρικά πρόσωπα του γέρου, του κατή, του γιατρού κλπ. ο θίασος πλαισιωνόταν από 12 ευσταλείς φουστανελοφόρους με περικεφαλαίες Αλεξανδρινών χρόνων, με σπαθιά και με πιστόλες. Εκτελούσαν ομοιόμορφες και συντονισμένες κινήσεις σε κάθε δρόμο, σε κάθε σπίτι και με τη συμμετοχή και των λοιπών σατιρικών προσώπων εκτελούσαν συγκεκριμένο πρόγραμμα. Ήταν ένας υπαίθριος λαϊκός θίασος. (*)"

(*)
Ν. Λαπαρίδης «Τα Μωμογέρια», Ποντιακή Εστία 1979, τ. 26-29
Θ. Γρηγοριάδης «Τα Κοτσιαμάνια», Ποντιακό Βήμα Κοζάνης, 1995, τεύχ. 43

• οι υπογραμμίσεις δικές μας

από το βιβλίο του Νίκου Λαπαρίδη "Η Ματσούκα του Πόντου" 
Εκδ. Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη - 1996 / σελ. 135-136


βιογραφία

update

Γεωργίος Θ. Κανδηλάπτης – Κάνις

 αντιγράφουμε :

"Εισαγωγή εις το παρόν διήγημα
Ήτο το έτος 1903. Εις την ανασυσταθείσαν τότε Μητρόπολιν Ροδοπόλεως του Πόντου Μητροπολίτης ήτο ο αλήστου μνήμης και βραδύτερον Αλεξανδρουπόλεως Θράκης Γερβάσιος Σαρασίτης, ιεράρχης διαπρεπής και όστις είχε την έδραν του εις την παλαίφατον κωμόπολιν Λιβεράν ή Δουβεράν, ήτις είχε τότε 215 ομογενείς οικογενείας. Και μίαν ώραν μακράν αυτής προς δυσμάς έκειτο το χωρίον Κουσπιδή με 85 οικογενείας, και εχωρίζοντο οι δύο αύται κοινότητες υπό του ποταμού Πυξίτου, όστις χύνεται εις τον Εύξεινον Πόντον, πλησίον της Τραπεζούντος, με το όνομα Δεϊρμέν δερές.

Και αι δύο αύται κοινότητες ήσαν πλούσιαι, επειδή οι κάτοικοι αυτών ξενιτευόμενοι εις την Πόλιν και φιλοτίμως και τιμίως εργαζόμενοι τα επαγγέλματα του εφαπλωματοποιού, χαλκουργού, γανωτού και αμθρακοπώλου εκέρδιζον πολλά χρήματα. Και επανερχόμενοι εις τας πατρίδας των έζων ου μόνον αυτοί ανέτως, αλλά εβοήθουν πολλούς και έκτιζον γέφυρας, βρύσεις, έδιδον δε και εις τους ναούς και τα σχολεία. ................."

από το βιβλίο του Γεωργίου Θ. Κανδηλάπτου – Κάνεως «Επί των οχθών του Πυξίτου»
Εκδ. Αφοί Κυριακίδη, Θεσσαλονίκη 2001 / σελ. 11
το βιβλίο γράφτηκε το 1937

βιογραφία